Płytki to najpopularniejszy element dekoracyjny stosowany w naszych domach i mieszkaniach. Chętnie po nie sięgamy nie tylko ze względu na łatwość konserwacji i czyszczenia, ale też ze względu na bogate i nietuzinkowe wzornictwo. Ponadto jest to element ponadczasowy, elegancki i bardzo trwały.
Pierwsze płytki ceramiczne, podobne do tych współczesnych, pojawiły się w połowie XIX wieku. Wtedy formowane je w negatywowych matrycach i wypalano w specjalnych piecach, a na koniec pokrywano kolorowym szkliwem. Obecnie technologie wytwarzania ceramiki użytkowej są na zdecydowanie wyższym poziomie niż kiedyś, dzięki czemu możemy tworzyć najbardziej wysublimowane wzory, wielkości i kształty tychże ponadczasowych elementów dekoracyjnych.
Na rynku mamy płytki ceramiczne w różnych wielkościach, wzorach i kolorach. Na przykład Imitujące drewno, czy beton architektoniczny lub o strukturze ceglanego muru, czy tworzące efekt 3D. Wprowadzają one niepowtarzalny klimat do naszego wnętrza. Ponadto mamy kilka ich typów, w zależności czy chcemy je układać na ścianę, na podłogę, czy na zewnątrz. Te ostatnie są dodatkowo mrozoodporne.
Pomimo dość bogatej gamy ciekawych wzorów i kształtów, to co daje końcowy efekt to ich widok na ścianie, podłodze tudzież schodach. I tutaj wszystko zależy od właściwego ich położenia, które da to ostateczne wrażenie, na które tak liczymy. Zatem jak układać płytki, aby nie zepsuć tego całego uroku naszych kafli.
Jak kłaść płytki na ścianie?
1. Przygotowanie ściany
Zanim zajmiemy się układaniem kafelek na ścianie, musimy odpowiednio przygotować ścianę. W tym celu należy przyjrzeć się ścianie, która będzie pokryta płytkami. Powierzchnia ściany musi być czysta, sucha, równa, odtłuszczona i dokładnie odpylona. Zatem przed jakimikolwiek pracami, musimy ją porządnie wyczyścić. Jeżeli na ścianie widoczne są pęknięcia lub nierówności, należy je zaszpachlować. Następnie gruntujemy powierzchnię przy pomocy pędzla lub wałka malarskiego. W miejscu szczególnie narażonym na zawilgocenie warto zastosować głęboko penetrujący preparat
Jeżeli mieszkanie jest nowe, kupione od dewelopera to wystarczy tylko przetrzeć ściany z kurzu przed położeniem gruntu.
Na ścianach, gdzie były zrywane już kafelki, należy usunąć wszystkie resztki kleju, gruntu, kruszącego się i łuszczącego tynku i wszelkiego rodzaju zabrudzenia oraz nierówności, a potem zagruntować ściany. Jeżeli jest taka potrzeba, to przed położeniem środka gruntującego dodatkowo otynkuj oraz wyrównaj ścianę. Tak przygotowana ściana jest gotowa na zaprawę klejową.
2. Warstwa zaprawy klejowej
Na wyrównaną i zagruntowaną ścianę kładziesz warstwę wybranej zaprawy klejowej. W zależności od marki i rodzaju zaprawy do jej sporządzenia dokładnie odmierzamy ilość wody i zaprawy, zgodnie z instrukcją. Jeżeli dolejesz za dużo wody, to czas wiązania kleju się wydłuży, a przy okazji pogorszą się jego własności klejące. Zaprawę klejową mieszasz szpachelką, a na ścianę rozprowadzasz specjalną pacą z zębami. To samo narzędzie stosujesz przy nakładaniu cienkiej zaprawy na płytkę. Klej kładziemy na ścianę i glazurę.
Dzięki temu woda nie będzie podciekała i lepiej się będzie wszystko wiązało. Warto przy tym wiedzieć, że linie ząbków pacy na ścianie powinny układać się np. poziomo, a na płytce pionowo lub na odwrót. W ten sposób poprawiamy trwałość łączenia i lepszą jego przyczepność. Zaprawę na ścianę nakładasz stopniowo, w miarę przykładania kafelek. Mniej więcej na 1,5 m2 powierzchnię ściany, tak aby zaprawa szybko nie przeschła.
3. Rozplanowanie płytek
Zanim zaczniesz układać płytki na ścianie, ułóż sobie je na sucho, aby rozplanować sobie wzór. Pamiętaj, aby dodać krzyżyki, wtedy będziesz wiedział, czy cała glazura zmieści się na ścianie i czy będzie trzeba przycinać część elementów.
Przycięta elementy płytek zaleca się umieszczać u dołu ściany lub przy jej styku z drugą ścianą. Tak, aby były jak najmniej widoczne i nie rzucały się w oczy.
Pamiętaj, aby kupować zawsze nieco więcej płytek, niż potrzebujesz. W trakcie przycinania płytek zawsze może któraś pęknąć.
4. Wyznaczanie linii układania płytek na ścianie
Przy układaniu płytek korzystaj z poziomicy. Do układania linii płytek przyda się też sznur traserski. Taki sznur zamknięty jest w obudowie i z niej się wysuwa. Ma około 30 m długości i można nim szybko oznaczyć cała linie kafelek. Poziomica zaś się przyda do korygowania nierówności. Ściany i podłoga mogą być nierówne. J
eżeli zaczniemy wyznaczać linie kafelek, w stosunku do linii ścian i podłogi, to możemy mieć niemiłe zaskoczenie, że w pewnych punktach sufit jest jakby niżej. Dlatego poziomica prawdę ci powie i dzięki niej równo położysz kafelki. Należy co jakiś czas nią korygować wymiar.
Kafelki kładziemy na dwa sposoby:
- na całej ścianie od dołu do góry
- na część ściany (nie do sufitu), to zaczynamy od góry.
5. Układanie płytek
Mając wyznaczone linie, to zaczynamy po kolei nakładać zaprawę na ścianę (mniej więcej na 1,5 m2 powierzchni), a następnie dokładnie na kafelek. Nie można zostawiać na kafelku powierzchni wolnej od kleju. Między płytkami wkładamy krzyżyki dystansowe, które pozwolą zachować równe odległości między płytkami. W zależności, jakiej wielkości odstępy chcemy mieć między płytkami, takiej szerokości krzyżyki zastosujemy.
Można też kłaść płytki bez fugowo, czyli cała struktura będzie wyglądała jak jeden kamień. Do bez fugowego klejenia są specjalne płytki z wypustkami.
Obecnie dość popularne jest zachowanie minimalnego odstępu między płytkami. Do takiego układania płytek wybiera się krzyżyki o szerokości ok. 1 mm.
6. Fugowanie
Kiedy na powierzchni ściany mamy położone kafelki i zaprawa już związała, to możemy wziąć się za fugowanie. Mniej więcej czas między układaniem a fugowaniem nie powinien być krótszy niż 1 doba.
Po upływie doby usuń krzyżyki i oczyść powierzchnię. Jeżeli do klejenia płytek używałeś kleju elastycznego, to użyj też elastycznej fugi. Zaprawa fugowa powinna mieć konsystencję gęstej papki.
Na powierzchnię nanieś fugę przy pomocy gumowej pacy lub filcu. W narożach zastosuj niewielką szpachelkę. Płytki fugujemy partiami na powierzchni mniej więcej 3-4 m2, stosując zdecydowane i energiczne koliste ruchy. Nadmiar fugi usuwasz z płytek za pomocą ściągacza do szyb.
Kiedy fuga już zaczyna wiązać, zacznij zmywać ją z glazury za pomocą gąbki i letniej wody.
7. Zabezpieczenie spoin dylatacyjnych
Spoiny dylatacyjne wymagają fugowania specjalną elastyczną masą uszczelniająca np. silikonem. Przed rozpoczęciem pracy, krawędzie spoiny oklej taśmą malarską. Silikon nakładamy pistoletem. Po wygładzeniu substancji np. placem umoczonym w płynie do naczyń powoli ściągamy taśmę.
Jak kłaść płytki na podłodze?
Do podłogi na ogół stosujemy płytki ceramiczne typu gres lub terakota. Ta glazura charakteryzuje się odpowiednią wytrzymałością na obciążenia i dzieli się ją na 5 klas ścieralności. Do pomieszczeń poddawanych słabym i średnim obciążeniom (łazienki) wybieramy płytki w 3 klasie. Do salonów, kuchni, tarasu i przedpokoju najlepiej wybrać klasę 4, a do garażu klasę 5.
Układanie płytek na podłodze to nie jest problem, o ile będziesz trzymał się krok po kroku wszystkich czynności. Pamiętaj, wybierając terakotę na podłogę, zawsze weź jej nieco więcej. Specjaliści doradzają, aby brać o 10%-20% płytek więcej.
1. Przygotowanie podłoża
Podobnie jak ścianę, tak i podłogę trzeba przygotować do układania na niej płytek. Zatem czyścimy całą powierzchnię podłogi, usuwając tłuszcz, zabrudzenia, kleje i resztki okładzin oraz luźne kawałki materiałów. Podłoże powinno być czyste, równe, suche i nie może mieć dziur ani spękań. Wszystkie dziury i pęknięcia należy zaszpachlować i wyrównać całą podłogę. Im większe płytki kładziemy, tym podłoga powinna być równiejsza. Do wyrównywania podłogi i zabezpieczania wszystkich dziur i pęknięć należy używać samopoziomującej się masy szpachlowej.
Masę szpachlową wykonaj zgodnie z zaleceniami producenta. Do mieszania możesz użyć wiertarki z mieszadłem na niskich obrotach. Wylej masę na nierówne powierzchnie i rozprowadź za pomocą gumowego ściągacza. Masy nie nanosimy zbyt dużo. Wtedy jej płynna konsystencja idealnie wyrówna podłogę i uzyskasz płaską powierzchnię. Czas schnięcia masy samopoziomującej trwa od kilku godzin do kilku dni.
Kiedy masa już wyschnie, to gruntujemy podłoże środkiem gruntującym. Na niechłonne podłoże (beton lub bardzo gładkie powierzchnie) nanosimy środek poprawiający przyczepność.
We wnętrzach narażonych na działanie wilgoci, należy wykonać uszczelnienie, używając masy uszczelniającej. Jeżeli kładziesz płytki na tarasie, to najpierw zabezpiecz go środkiem mrozoodpornym.
2. Układanie płytek ceramicznych
Kiedy już mamy gotowe podłoże do układania terkoty, to teraz musimy się zastanowić, jak nasze płytki położymy. Mamy tutaj dwie szkoły: układanie równoległe i skośne
Układanie równoległe
Ta metoda jest najlepszą techniką układania dla początkujących. Płytki kładziemy symetrycznie od wewnątrz kierując się na zewnętrz. Wydaje się nie logiczne, ale chodzi o to, aby przecięte płytki znalazły się na krańcach podłogi, a nie gdzieś w środku.
W pierwszej kolejności wyznaczamy środek pomieszczenia. W pomieszczeniu prostokątnym wyznaczmy środek bocznych ścian i zaznaczmy linie środkowe za pomocą sznurka traserskiego lub rysujemy ołówkiem stolarskim bądź pisakiem bezpośrednio na podłodze.
Pierwszy rząd płytek kładziemy wzdłuż dłuższej linii. Układanie zaczynamy od środka linii i równamy płytki względem środka lub boku samej płytki, uwzględniając linię.
Następnie układają płytki wzdłuż ściany strony czołowej, tworząc literę L. Jeżeli na ścianie pomieszczenia mamy położone płytki w tym samym rozmiarze co podłogowe, to ich spoin powinny pokrywać się. O dopasowaniu spoin należy pamiętać również w przypadku pomieszczeń sąsiednich.
Układanie skośne
Ta metoda jest trudniejsza i wymaga większego doświadczenia w układaniu płytek ceramicznych. Płytki położone w ten sposób, zdecydowanie lepiej się prezentują niż w metodzie równoległej. Ponadto tak położona terakota w pomieszczeniach kwadratowych niweluje krzywizny ścian.
Wyznaczamy linię środka pomieszczenia i wyznaczamy ze środka sześć linii ułożonych pod kątem 45 st. względem krótszej linii. Układanie zaczynamy od środka pomieszczenia. Pierwszy rząd płytek ma się znajdować na linii środkowej dłuższego boku i prowadzić od narożnika do narożnika. Pierwszą płytkę można tak położyć, aby jej środek pokrywał się ze środkiem pomieszczenia lub przylegał do niego jednym z rogów. Wybierz wariant, przy którym powstanie mniej odpadów.
Kolejny rząd płytek połóż, zaczynając od środka tak, aby z zaznaczoną skośną linią pokrywał się ze środkiem płytki lub leżał wzdłuż jej boku. Narożnikami stykają się ze sobą płytki układane wzdłuż linii środkowej, a pozostałe układamy bokami do siebie.
3. Nanoszenie zaprawy klejowej
Kiedy masz zaplanowane rozmieszczenie płytek na podłodze, a masa gruntowa zdążył już wyschnąć, to można rozrabiać już klej. Klej rozrabiamy zgodnie z zaleceniami producenta, używając do te mieszadła elektrycznego, aby nie powstały grudki.
Na podłogę nałóż równomiernie warstwę kleju o grubości ok. 5-10 mm. Do tej pracy użyj kielni albo pacy metalowej. Następnie wyrównaj całość pacą zębatą dla równomiernej powłoki. Wielkość zębów pacy zębatej zależy od wielkości kafelek.
Pracuj na małych odcinkach około 1-1,5 m2. Nakładaj tylko taką ilość zaprawy, jaką jesteś zużyć do momentu jej wiązania.
4. Układanie i klejenie płytek podłogowych
Płytkę wciskamy delikatnie w zaprawę, lekko ją obracając i dobijamy ostrożnie gumowym młotkiem, aby nie osiadła na posadzce. Glazurę pochodząca z różnych partii układamy na przemiennie, ze względu na ewentualne różnice w odcieniach.
Sprawdzaj wyrywkowo, czy na wszystkich płytkach jest odpowiednia ilość zaprawy (podważając je). Pokrycie musi stanowić przynajmniej ok. 80 %, a w przypadku ceramiki z kamienia naturalnego 100 %.
Gdy stosujesz technikę na klej na podłoże i na płytkę, to pamiętaj, że rowki zaprawy na płytce powinny być prostopadłe do tych na podłodze.
Na bieżąco sprawdzaj ułożenie płytek. Do momentu związania kleju masz możliwość zrobienia korekty. Zachowaj odpowiednio szeroką spoinę między płytkami ok. 2 mm. Odległość między płytkami jest bardzo ważna, ponieważ pozwala na wyrównanie naprężeń i na ruchy płytek. W tym celu zastosuj krzyżyki odpowiedniej wielkości.
Szczeliny dylatacyjne uwzględniamy również przy ścianach, a także te już istniejące przy posadzce jastrychowej, czy przejściach z pomieszczenia do pomieszczenia. Należy je uszczelnić silikonem oraz zabezpieczyć i zamaskować. Idealnym sposobem ich maskowania jest zastosowanie tzw. listw narożnikowych lub wykończeniowych.
Przy ścianach i krawędziach płytki będzie trzeba docinać. Przy ułożeniu skośnym będzie więcej odpadów. Najlepiej wykonywać to gilotyną do płytek ceramicznych.
5. Spoinowanie i Fugowanie
Przed rozpoczęciem fugowania, usuń nadmiar zaprawy, znajdującej się w spoiwach płytek- spoinowanie. Ten zabieg musisz wykonać przed związaniem się zaprawy. Możesz do tego celu wykorzystać klin drewniany, którym przejeżdżasz między spoinami.
Ostatnim etapem po związaniu zaprawy klejowej jest fugowanie, które wykonujemy po związaniu płytek z podłogą. Zaprawę fugową dobieramy do zaprawy klejowej. Postępuj podobnie jak w przypadku układania płytek na ścianę.
Jak układać płytki na schodach?
Jak kłaść płytki na schodach krok po kroku:
- Oczyszczamy schody i pozbywamy się pasku, pyłu i kurzu.
- Sprawdź, czy stopnie są równe i nie zawierają żadnych szczelin i dziur. Wszystkie nierówności zwilżamy i wypełniamy masa cementową.
- Zagruntują całą powierzchnię schodów. Możesz zastosować też specjalną masę hydrolokacyjną, kiedy występuje ryzyko, że kafelki mogą podciekać wodą.
1. Przed rozpoczęciem prac, zamontują tzw. profil dylatacyjny, w miejscu stykania się stopni ze ścianą. Profil dylatacyjny ma na celu kompresować ruchy posadzki i zapobiega pękaniu tynku na ścianie. Zabezpiecz ją też przed podciekaniem wody.
2. Układanie płytek rozpoczynamy od góry. Zaczynamy umieszczać płytki na podstopniach, a potem na powierzchniach stopni. Zaprawę na podłożu rozprowadzamy pacą z ząbkami. Po ułożeniu każdej płytki dociśnij ją i delikatnie przesuń do momentu zakotwiczenia jej w masie. Ta technika eliminuje wolne przestrzenie między płytką a zaprawą klejową. Umieszczając płytki na schodach, pamiętaj również o pozostawianiu szczelin na fugi. W tym celu zastosuj krzyżaki dystansowe.
Płytki na schodach zewnętrznych nie układamy na mrozie, temperatura musi być przynajmniej 5 st. C.
