Przydomowy warzywniak to radość, którą niesie nie tylko możliwość spożywania płodów z własnego domowego ogródka warzywnego, ale też kontakt z ziemią i naturą. Naukowcy stwierdzili, że w glebie żyje specyficzny rodzaj bakterii, które pod wpływem jej spulchniania np. rękami, wydzielają substancje podobne do naszych endorfin. Dlatego ludzie pracujący w przydomowym ogródku warzywnym czują odprężenie, pełen relaks i szczęście pomimo pracy fizycznej, niekiedy bardzo wyczerpującej. Dla wielu jest to odskocznia od codziennego tempa życia, stresu i nadmiaru obowiązków w pracy.
Dlatego gdy posiadasz nawet niewielki areał ziemi, to warto wygospodarować jego część na mini ogródek warzywny, aby cieszyć się dobrym zdrowiem zarówno fizycznym, jak i psychicznym. Założenie własnej uprawy warzyw i owoców dla działkowca-amatora nie jest łatwe. Należy się liczyć z tym, że na początku wiele upraw niestety nie wyjdzie nam tak, jakbyśmy tego chcieli. Marchewkę w ziemi zjedzą robaki, sałata nie chce wyrosnąć, a pomidory zaatakuje zaraza ziemniaczana.
To problemy każdego ogrodnika, który doświadcza i uczy się na własnych błędach. Zanim dojdzie do perfekcji, wiele razy zdąży się zniechęcić. Ale nie warto się poddawać, ponieważ podpowiemy ci, jak w kilku prostych krokach założyć własny przydomowy ogródek warzywny, unikając paru dość istotnych błędów początkujących amatorów działkowców.
Wybór miejsca pod warzywniak w ogrodzie
Miejsce na mini ogródek warzywny powinno być z dala od ruchliwej ulicy lub drogi. Zanieczyszczenia ze spalin samochodów są szkodliwe dla naszych warzyw i owoców, a także dla nas. A więc nasz domowy ogródek warzywny powinien znaleźć się w cichym, dobrze nasłonecznionym i osłoniętym od wiatru miejscu.
O bok naszego warzywnika w ogrodzie nie powinno rosnąć zbyt dużo drzew i krzewów. Te rośliny będą zacieniać nasze warzywa, a przy okazji poprzez swoje długie systemy korzeniowe zabierać im składniki odżywcze i wodę.
Ponadto warzywa rosnące na miejscu słonecznym, zawierają więcej witamin i minerałów oraz mają lepszy smak. Warto przy tym wiedzieć, że rośliny liściaste rosnące w cieniu, takie jak szpinak, czy sałata kumulują azotany z gleby, co jest niekorzystne dla naszego zdrowia.
Kolejną rzeczą, na którą należy zwrócić uwagę przy doborze miejsca na przydomowy warzywniak, jest możliwość łatwego doprowadzenia wody. W trakcie sezonu wegetatywnego nasze warzywa potrzebują dużo wody. O ile nie ma jej zbyt dużo z nieba w postaci deszczu to niestety, ale praktycznie codziennie trzeba je obficie podlewać.
Teren pod ogródek powinien być w miarę równy, tak aby nie gromadziła się na nim woda z opadów deszczu. Nie sadzimy warzyw na stoku, gdyż wtedy nie mogą one pobrać odpowiedniej ilości wody i usychają.
Jakość gleby w miejscu przydomowego ogródka warzywnego
Kiedy już wybraliśmy miejsce pod przydomowy ogródek warzywny, to kolejną rzeczą, jakiej musimy dokonać, to zbadać jakość gleby w tym miejscu. Generalnie grunt pod uprawę warzyw powinien być przepuszczalny, żyzny i próchniczny.
Jeżeli podłoże jest gliniaste i twarde, to w takich warunkach warzywa będą rosły słabo lub w ogóle nie zakiełkują. W tym wypadku trzeba nawieźć próchnicznej ziemi. Niektórzy mieszają grunt gliniasty z czarnoziemem lub tworzą tzw. grządki na podwyższeniu. Wystarczy cztery deski, aby zbić grządkę i wypełnić ją żyzną ziemią i kompostem. Przed tym zabiegiem należy miejsce na warzywniak oczyścić z kamieni i wszelkich chwastów.
Kolejną sprawą jest odczyn gleby. Pod uprawy warzyw, odczyn ziemi powinien być od lekko kwaśnego po obojętny (pH 6-7). W zbyt kwaśniej ziemi warzywa nie są w stanie w pełni pobierać składników odżywczych. Dlatego przed zasianiem należy sprawdzić pH gleby pehametrem lub specjalnymi próbkami do badania pH podłoża.
Gdy okaże się, że ziemia ma ok pH 5.5 lub mniej, należy uregulować jej odczyn poprzez specjalne nawożenie wapniowo-magnezowe. Podłoże ma tendencję do powracania do odczynu wyjściowego lub na skutek procesów próchnicznych, jej pH z czasem staje się bardziej kwaśne. Dlatego zabieg uregulowania odczynu gleby należy powtarzać co 4 lata.
Przygotowanie stanowiska warzywnego
Kiedy mamy już przygotowaną odpowiednią ziemię pod uprawę warzyw, to należy ją oczyścić z kawałków roślin, chwastów, kamieni i gałęzi. Glebę pod domowy ogródek warzywny należy spulchnić np. haczka.
Spulchnianie gruntu powoduje jego dotlenienie, poprawienie przepuszczalności wody oraz usunięcie niektórych szkodników chorobotwórczych. Podczas tego procesu możemy jednocześnie nawieźć ziemię np. obornikiem lub przygotowanym kompostem.
Obornika dodajemy co 2-3 lat, w ilości od 50 do 80 kg na 10 m2, a kompostu ok. 20-60 kg na 10 m2 powierzchni ogródka warzywnego. Te przygotowania można wykonać jesienią lub wiosną przed zasiewem. Warto też dodać mączki bazaltowej, bogatej w cenne mikroelementy, a przede wszystkim w krzem (w stosunku 1.5-3 kg na 10 m2).
Planowanie zasiewu w przydomowym ogródku
Mamy już przygotowane stanowisko pod zasiew, to teraz musimy się zastanowić jakie warzywa będziemy uprawiać w naszym przydomowym ogródku warzywnym. Tutaj ważny jest ich rodzaj i kolejność tzw. płodozmian warzyw. Warto przy tym poznać zasady allelopatii, które określają jakie rośliny warzywne z sobą żyją w symbiozie i się tolerują, a jakie nie. Zasady te pomogą również tak rozmieścić uprawy, aby nasze plony nie atakowały szkodniki.
Określone warzywa rosnące obok siebie, zwalczają szkodniki swojego sąsiada i na odwrót. To jest tzw. symbioza roślin, na przykład marchew sadzi się z cebulą, ponieważ cebula odstrasza szkodniki marchwi i na odwrót. Dzięki takim zależnością nie będziemy musieli stosować szkodliwych oprysków, dzięki czemu warzywa w naszym mini ogródku warzywnym będą piękne i zdrowe. Warto przy tym wybrać gatunki warzyw łatwe w uprawie.
Ponadto dobierając odpowiednie gatunki warzyw, należy zapewnić im odpowiednią ilość miejsca.
Sadzenie warzyw w przydomowym ogródku warzywnym
Wysiew warzyw można rozpocząć, począwszy od wczesnej wiosny. Na torebkach z nasionami mamy określony okres wysiewu, wegetacji oraz co ile cm należy siać nasiona. Błąd, który na ogół popełniają świeżo upieczenie działkowcy, to wysiewanie nasion warzyw zbyt ciasno. Ten fakt powoduje, że będąc w dużym zagęszczeniu, nie mogą dorosnąć do odpowiednich rozmiarów. W tym wypadku należy dokonać tzw. procesu przerywania, czyli usunięcia części młodych roślin w zagęszczonych kępach, aby dać więcej miejsca dla pozostałych do wzrostu.
Ryzyko to można zminimalizować poprzez wysadzanie nasion w pewnych odstępach, wykonując rowek i wprowadzając nasiono na głębokość maksymalnie 1 cm i zasypując. Przy zasiewie warto wytyczyć sobie miejsca zasiewu np. sznurkiem i kołeczkami zaznaczyć linię i wzdłuż niej wkładać nasionka lub siewki warzyw do ziemi. Dobrą praktyką jest opisanie przy każdej grządce, co w danym miejscu jest posadzone.
Prawidłowo wykonany przydomowy ogródek warzywny nie wymaga dodatkowego nawożenia i zasilania innym składnikami, a jego pielęgnacja jest dość prosta. Wystarczy codziennie podlewać oraz usuwać drobne chwasty, które pojawią się na grządkach.
