Charakterystyczną cechą pięknego i zadbanego ogrodu są starannie dobrane i wypielęgnowane gatunkami roślin oraz w wysmakowany sposób wykonane ścieżki i granice pomiędzy poszczególnymi rabatami roślinnymi a np. trawnikiem. Całość daje poczucie pewnego ładu, estetyki i porządku, tworząc przy tym barwną rzeźbę aranżacji. Taki efekt możemy uzyskać odpowiednio dobranymi obrzeżami do ogrodu.
Obrzeża ogrodowe służą wyraźnemu oddzieleniu trawnika od rabaty lub ścieżek ogrodowych. Trawa, jak i wiele bylin dekoracyjnych, goszczących w naszych ogrodach, ma zwyczaj rozrastać się i porastać obszary tam, gdzie wyraźnie tego nie chcemy. Dlatego obrzeża trawnikowe spełniają funkcje zatrzymujące rośliny w swojej granicy, wytaczają strefy roślinne, a tym samym wprowadzają widoczny ład i porządek w naszym ogrodzie.
Jak zrobić obrzeże trawnika?
Obrzeża do trawnika montowane są na granicy trawnika i rabaty lub ścieżki ogrodowej. Mogą mieć one charakter podwyższenia grządek lub maskowania nieatrakcyjnych elementów np. murawy ogrodowej. Dlatego sposób ich wykonania będzie również zależał od tego, jakie dodatkowe funkcje będą one spełniały. Wyróżniamy wiele rodzajów obrzeży ogrodowych, począwszy od niedrogich plastikowych, po drewniane, czy wykonane z naturalnego kamienia lub kostki brukowej.
Sposób odcięcia trawnika od rabaty powinien być dopasowany do stylu całego ogrodu. Z tego też względu materiał na obrzeża trawnikowe musi współgrać z elementami architektury, będącymi w naszym ogrodzie. Ponadto elementy te muszą być trwałe i odporne na warunki atmosferyczne, glebowe i uszkodzenia mechaniczne. Najtrwalszym materiałem na obrzeża trawnikowe jest kamień lub beton. Zarówno naturalny kamień, jak i beton nie wymagają impregnacji jak drewno, a przy koszeniu nie ulegają uszkodzeniu, tak jak plastikowe obrzeża ogrodowe.
Obrzeża ogrodowe powinny być szczelne, aby nie pozwalały na przerastanie trawy czy roślin bylinowych przez granice rabaty, czy ścieżki ogrodowej. Dlatego głębokość i sposób wkopania ich ma duże znaczenie dla trwałości i zapewnienia zaprojektowanej linii ogrodu.
Jak wkopać obrzeże trawnika?
Obrzeża ogrodowe można wykonać na sztywno lub luźno. Wykonane na sztywno będą nam służyły przez wiele lat. Dają też dobra barierę izolacyjną, o ile są wkopane na odpowiednią głębokość. Na ogół do sztywnych obrzeży ogrodowych używa się kamienia, betonu lub specjalnych opasek plastikowych, które się wkopuje na głębokość ok. 10-15 cm, wzdłuż linii rabaty czy trawnika. Takie obrzeże ogrodowe stanowi solidną barierę dla korzeni roślin.
Wkopanie obrzeża na sztywno krok po kroku:
- Wyznacz linię graniczną pomiędzy rabatami. Użyj do tego celu sznurka i palików.
- Według wyznaczonej granicy oddzielamy rabaty od siebie, aby ziemia nie obsypywała się, odcinamy je pod kątem 45 st.
- Powstały rowek o przekroju trójkątnym powinien mieć ok. 20 cm szerokości (u podstawy) i 15-10 cm głębokości.
- We wnętrzu rowka usypujemy podbudowę obrzeża. W tym celu możemy użyć tłucznia, który zasypujemy piaskiem z cementem- warstwa ok. 3 cm.
- Wstawiamy materiał właściwy obrzeża. Elementy obrzeża powinny wystawać nieco ponad rowek, aby tworzyły tzw. bandę.
- Ułożone obrzeże ogrodowe usypujemy po bokach piaskiem i cementem i polewamy wodą. Zostawiamy na 24 godziny do związania.
Obrzeża do trawnika ułożone na luźno, na ogół nie są wkopywane, a raczej tworzą charakterystyczną linię nasypu. Można je wykonać ze żwirku lub drobnych kamieni. Wadą tego rozwiązania jest to, że materiał barierowy (żwirek albo piasek) może się przemieszczać i wymaga częstego poprawiania. Ponadto nie jest to bariera całkiem niemożliwa do przebycia np. dla trawy. Stąd też potrzeba kontroli i ewentualnego usuwania kępek trawy między kamieniami. Zaletą tego rozwiązania jest to, że łatwo można zmienić linię rabaty i przesunąć granicę, zgodnie z własnymi upodobaniami aranżacyjnymi.
Czym oddzielić trawnik od rabaty?
Sposobów na oddzielenie trawnika od rabaty jest wiele. Najprostszym, a zarazem najtańszym rozwiązaniem jest zastosowanie tzw. elastycznej taśmy z tworzywa sztucznego, która idealnie poddaje się wybranemu kształtowi i jest odporna na warunki atmosferyczne oraz koszenie. Taśma jest prosta w montażu, wystarczy szpadlem zrobić rowek na głębokość ok. 15 cm i wsunąć taśmę, a następnie zakopać.
Stalowe taśmy są dość popularnym rozwiązaniach na terenach zieleni miejskiej, ale też mogę być z powodzeniem zastosowane w przydomowych ogródkach. Mogą występować w klasycznej wersji ze stali nierdzewnej lub w kolorze rdzawym.
Pasek żwiru lub kamyków stanowi bardziej estetyczne rozwiązanie niż praktyczne. Małe kamyczki lub żwir potrafią się rozsypywać, aby je utrzymać przysłowiowych ryzach, trzeba zastosować taśmę.
Ciekawym rozwiązaniem obrzeża ogrodowego jest Angielski kant, stosowany głównie do oddzielenia rabaty od trawnika. Jak już sama nazwa to sugeruje, ma on zastosowanie w angielskich ogrodach na rabatach bylinowych. Sama technika polega na odcięciu mechanicznym darni od rabaty po prostej linii. Ta metoda jest dość nietrwała i wymaga co roku odświeżenia.
Drewniane palisady, wykonane z dekoracyjnych i zaimpregnowanych słupków są również dobrym sposobem na odcięcie jednej rabaty od drugiej lub zakreślenia linii drogi pomiędzy np. grządkami. Ten sposób można zastosować tam, gdzie zależy na estetycznym efekcie tzw. drewnianego murku lub płotu. Jeżeli chodzi o sam materiał, to palisada z zaimpregnowanego drewna może wytrzymać parę lat.
Obrzeża do ogrodu z materiałów z recyclingu to dość oryginalny pomysł, który daje duże pole do popisu naszej wyobraźni. W tym wypadkiem tworzywem do wykonania takiego obrzeża ogrodowego może być niemal wszystko, co mamy niepotrzebnego w naszym domu czy ogrodzie, a więc stare dachówki ceramiczne, słoiki, butelki, czy wiklina. Obrzeża trawnikowe z surowców z recyclingu to idealny sposób na twórczą kreację w naszym ogrodzie.
Obrzeża ogrodowe możemy również wykonać z takich materiałów jak cegła, kostka brukowa lub kamień.
Obrzeża trawnikowe z cegły
Cegła to dość trwały materiał i pomysł na nietuzinkową ozdobę rabaty. Może pochodzić z odzysku, np. rozbiórki jakiegoś budynku i tworzyć niepowtarzalny charakter wśród roślinności. Wprowadza klimat starego, rustykalnego ogrodu. Zaletą tego materiału jest to, że kostki cegieł pochodzących z recyclingu nigdy nie są takie same. Mogą tworzyć różne kształty i wzory kolorystyczne na powierzchni. W związku z tym nasza aranżacja będzie niepowtarzalna.
Cegłę możemy ułożyć na płasko jak kostkę brukową, na sztorc lub po ukosie. Ta ostatnia technika była dawniej stosowana w grodach.
Obrzeże z kostki brukowej
Alternatywą dla cegły jest betonowa kostka brukowa. Materiał bardzo trwały, daje możliwość zastosowanie różnych kształtów i kolorów samej kostki, co rozwija naszą wyobraźnię. Takie obrzeże trawnikowe może stanowić swego rodzaju ścieżkę z ułożonych kostek brukowych, murki, a nawet swego rodzaju donice ogrodowe, wprost stworzone z rabaty, postawionej np. na podwyższeniu.
Obrzeża ogrodowe z kamienia
Kamień to dość wdzięczny i oryginalny materiał na dekorację ogrodową. Tym bardziej jak są to otoczaki zebrane gdzieś na łące, w lesie lub w innym miejscu. Wykonanie obrzeża ogrodowego z takich kamieni, jest niezwykle trwałym i nietuzinkowym elementem dekoracji rabaty. Kamień jako naturalny surowiec ziemi, idealnie wpisuje się w takie aranżacje i dodaje im swoistego wyglądu. Zatem jeżeli nie wiesz jakich użyć obrzeży do trawnika, kamień zawsze będzie dobrze się prezentował i pasował do każdej architektury ogrodowej.