Ciepłe i równomiernie grzejące kaloryfery to komfort, na który stać każdego z nas. Jednak, abyśmy w pełni cieszyli się tą przyjemnością w długie jesienno- zimowe dni, należy sprawdzić nasze grzejniki przed sezonem grzewczym, aby uniknąć pewnych niespodzianek. Jedną z nich są zapowietrzone kaloryfery.
Po czym poznać, że grzejnik jest zapowietrzony?
Objawami zapowietrzonego grzejnika są:
- zimna powierzchnia kaloryfera
- nierównomierne grzanie, czyli górna część jest ciepła, a dolna zimna
- odgłosy bulgotania lub świszczenia wody, które dochodzą z kaloryfera.
Jeżeli jeden z symptomów się pojawi, to oznacza, że nasz grzejnik jest zapowietrzony w części lub całkowicie.
Zapowietrzenie kaloryfera może zawsze się zdarzyć, pomimo że przed napełnieniem ich wodą, otworzyłeś wszystkie zawory regulacyjne. Wynika to z tego, że gdzieś do końca jednak powietrze nie zeszło z naszego grzejnika. Nie oznacza to, że jest on zaraz niesprawny. Po prostu jak taka sytuacja się zdarzy, należy jej niezwłocznie zaradzić, ponieważ długotrwale występujący taki stan, może doprowadzić do poważnych uszkodzeń kaloryfera.
Dlaczego mój kaloryfer się zapowietrzył?
Przyczyną zapowietrzenia grzejnika, która najczęściej może nam się przytrafić, jest niewłaściwe napełnianie instalacji centralnego ogrzewania (CO). Instalacja CO jest napełniana wodą z wodociągów, w której składzie znajdują się pęcherzyki powietrza, mogące być przyczyną zapowietrzenia. Najczęściej poszkodowane są grzejniki, znajdujące się w górnej części obiegu, czyli np. na wyższych kondygnacjach bloku.
Inną przyczyną zapowietrzenia kaloryferów jest tzw. proces dyfuzji. W tym wypadku zachodzi naturalne zjawisko, polegające na tym, że powietrze przedostaje się do obiegu przez rury wykonane z tworzywa sztucznego. Elementy z tworzyw sztucznych nigdy nie są w pełni szczelne, dlatego trudno zaradzić takiej sytuacji.
Zawory odpowietrzające przy grzejnikach
Obecnie produkowane grzejniki posiadają dwa rodzaje odpowietrzników: ręczne i automatyczne. Ręczne zawory odpowietrzające na ogół są montowane na stałe w zewnętrznej części grzejnika. Metoda jego odpowietrzania zależy o konstrukcji tzw. grzybka. Mamy zawory, które wystarczy przekręcić ręcznie, ale też są kaloryfery, gdzie odpowietrzamy je przy użyciu śrubokręta lub kluczyka.
Zawory automatyczne są najwygodniejsze, bo nie wymagają naszej interwencji. Przybierają różne kształty konstrukcyjne. Ten system odpowietrzający sam usuwa powietrze, zalegające w grzejniku. To dość wygodne rozwiązanie, podnoszące komfort użytkowania instalacji CO. Niemniej jednak wadą tych zaworów jest ich awaryjność i wielu specjalistów hydraulików zaleca montowanie ręcznych zaworów odpowietrzających.
Co nam będzie potrzebne do odpowietrzenia kaloryfera?
Odpowietrzenie kaloryfera nie jest skomplikowaną operacją, ale wymaga odpowiedniego przygotowania. W tym celu będziemy potrzebować kluczyka, który na ogół jest w zestawie z grzejnikiem lub gdy go nie posiadamy, to śrubokręt idealnie się nada do tej pracy. Jeżeli nasz zawór jest odkręcany ręcznie, to wystarczą już tylko miska lub wiaderko, do którego będzie spływała woda. W niektórych przypadkach ewentualnie przyda się szmatka do wycierania wody z zaworu lub podłogi.
Odpowietrzanie grzejnika na ciepło czy zimno?
Zanim zajmiemy się odpowietrzeniem naszego grzejnika, zwróćmy uwagę czy instalacja jest wystudzona. Grzejnik na ogół nie jest całkowicie zapowietrzony, ale częściowo może być ciepły. Nie należy zabierać się do odpowietrzania przy ciepłym grzejniku, gdyż nie będzie to efektywne. Należy zatem zakręcić zawór termostatyczny i poczekaj, aż woda w nim wystygnie. Odpowietrzanie wykonujemy na zimno. Jeżeli możesz, to sprawdź jeszcze ciśnienie w instalacji co. Optymalne ciśnienie to 1,3 atmosfery, wtedy to woda wyprze powietrze w górę i ułatwi odpowietrzenie grzejnika. Jeżeli ciśnienie w instalacji jest za słabe, należy je zwiększyć poprzez dopuszczenie wody.
Odpowietrzanie różnych rodzajów grzejników w 5 prostych krokach
Proces odpowietrzania wykonujemy w pięciu prostych krokach, które się nieco różnią od siebie, w zależności od rodzaju grzejnika. Mamy następujące typy kaloryferów:
- aluminiowe – najbardziej popularne płytowe grzejniki
- żeliwne- na ogół są to grzejniki starego typu, nieposiadające zaworu odpowietrzającego
- kanałowe
- żeberkowe
Poniżej przedstawimy sposób odpowietrzania każdego z nich.
Jak odpowietrzyć grzejnik aluminiowy?
Grzejniki aluminiowe i panelowe z ręcznym zaworem odpowietrzającym, odpowietrza się na zimno w podobny sposób. Oto pięć prostych kroków:
- Sprawdź zawór termostatyczny. Jeżeli jest otwarty to ustaw go w pozycji zamkniętej, czyli zero. Jeżeli grzejnik jest częściowo ciepły, to odczekaj, aż się całkowicie schłodzi.
- Pod ręcznym zaworem odpowietrzającym ustawiamy miskę lub wiaderko, do którego będzie spływała woda z kaloryfera.
- Teraz przyszedł czas na otworzenie zaworu odpowietrzającego. Jeżeli zawór można ręcznie odkręcić, to delikatnie wykonujemy tę czynność. Jeżeli grzejnik był wyposażony w specjalny kluczyk do otwieranie tego zaworu, to używamy kluczyka. Gdy nie mamy kluczyka, ani nie możemy odkręcić go ręcznie, to w tym wypadku pomoże nam śrubokręt.
- Teraz czekam aż powietrze zleci z kaloryfera do momentu gdy pojawi się woda. Przy otwieraniu zaworu odpowietrzającego będzie słychać specyficzny dźwięk uciekającego powietrza.
- Gdy pojawi się woda, zawór odpowietrzający szczelnie zakręcamy i odkręcamy termostat kaloryfera na odpowiednią pozycję. Najlepiej na początku odkręcić termostat na max., aby sprawdzić, czy grzejnik równomiernie grzeje.
Jak odpowietrzyć grzejnik żeliwny, który nie posiada odpowietrzacza?
Grzejniki żeliwne, szczególnie te starego typu, nie posiadają ręcznych ani automatycznych odpowietrzaczy. Dlatego w tym wypadku ten zabieg będzie wymagał precyzji i dokładności. W tym wypadku jest to operacja dla dwóch osób, ponieważ jedna odkręca zawór, a druga usuwa wodę.
Proces odpowietrzania grzejników żeliwnych wykonujemy w pięciu krokach:
- Potrzebujemy narzędzia w postaci dwóch nastawnych kluczy płaskich i miskę na spływającą wodę. Miskę podstawiamy pod kraniec grzejnika.
- Zamykamy zawór termostatyczny, czyli ustawiamy na pozycji „0”. Jeżeli grzejnik był w połowie ciepły, to czekamy chwilę, aż całkowicie wystygnie.
- Na krańcu grzejnika luzujemy śrubunek. Wykonujemy niepełny obrót, uważając przy tym, aby nie odkręcić go zbyt mocno i nie zrobić zbyt dużej szczeliny. Powietrze i woda będą wychodziły z pełnej powierzchni śrubunku. Dlatego zbyt mocne jego odkręcenie może wywołać intensywny wypływ wody, co grozi zalaniem.
- Odkręcanie zaworu śrubowego przerywamy, gdy usłyszymy dźwięk wydobywającego się powietrza.
- Gdy ucichnie odgłos powietrza (syk), a z wnętrza grzejnika zaczyna wydobywać się woda, to zamykamy śrubunek. Następnie odkręcamy termostat do właściwej pozycji. Najlepiej na początku odkręcić termostat na max., aby sprawdzić, czy grzejnik równomiernie grzeje.
Jak odpowietrzyć grzejnik kanałowy?
Odpowietrzenie grzejnika kanałowego wykonujemy w podobny sposób jak panelowego, czy aluminiowego. Przygotowujemy sobie niezbędne narzędzia typu kluczyk lub śrubokręt oraz miskę.
Proces wykonujemy w następujących krokach:
- Zdejmujemy górny ruszt (kratkę) grzejnika. W ten sposób mamy ułatwiony dostęp do zaworu odpowietrzającego, a tym samym sprawnie przebiegnie sam proces odpowietrzania.
- Zamykamy zawór termostatyczny (przykręcamy na pozycje „0”). Jeżeli grzejnik jest tylko częściowo zapowietrzony, to musimy odczekać, aż grzejnik całkowicie wystygnie.
- Przygotowujemy klucz lub śrubokręt i podstawimy miskę pod zawór odpowietrzający. Jeżeli grzejnik jest długi, to lekko podnosimy jego drugi koniec, aby powietrze szybciej wypływało.
- Odkręcamy ręczny zawór odpowietrzający do momentu, aż usłyszymy odgłos powietrza (syczenie). Zamykamy go gdy z grzejnika zacznie wydobywać się woda.
- Odkręcamy termostat na początek najlepiej na maksymalną wartość i sprawdzamy po czasie czy grzejnik jest równomiernie ciepły. Potem termostat można ustawić na odpowiednią wartość.
Jak odpowietrzyć grzejnik żeberkowy?
Grzejniki żeberkowe bardzo łatwo się odpowietrza. Niemniej jednak warto przy tym zwrócić uwagę na ustawienie otworu wylotowego w odpowietrzniku. Przed rozpoczęciem zabiegu należy skierować go w swoją stronę. W ten sposób zapewnimy odpowiedni wylot powietrzy i nie pobrudzimy ścian. Odpowietrzanie wykonujemy w następujących krokach:
- Zamykamy termostat i odczekujemy, aż grzejnik będzie całkowicie zimny. Pod nim umieszczamy suchą szmatkę. Ten rodzaj kaloryfera jest dość wysoki i dlatego nie uda nam się zebrać wody do miski.
- Zawór odpowietrzający zabezpieczamy dodatkowo szmatką, dzięki temu woda nie trafi w nas.
- Okręcamy zawór kluczem lub śrubokrętem.
- Kiedy powietrze całkowicie zejdzie (wtedy gdy pojawi się woda), szczelnie zamykamy zawór
- Wycieramy wodę i otwieramy termostat. Na początku odkręcamy go na maksymalną wartość i sprawdzamy, czy grzejnik jest w całości ciepły. Potem regulujemy do wybranego poziomu grzania.
Odpowietrzanie kaloryfera nie jest trudną czynnością. Możemy ten zabieg wykonać samodzielnie, niezależnie od tego, jaki rodzaj grzejników mamy w naszym domu.
