Drzewa owocowe nieodmiennie stanowią część aranżacyjną naszego ogrodu. Jabłonie, śliwy, wiśnie czy grusze, to nasze typowo polskie drzewa owocowe, dające jesienią przepyszne owoce, z których nasze babki niegdyś robiły pyszne konfitury, kompoty i nalewki. Z tego też względu nie może ich zabraknąć w żadnym ogrodzie i sadzie.
Niemniej jednak sadzenie drzewek owocowych, tak aby rośliny się u nas przyjęły w ogrodzie i po wielu latach dały piękne i smaczne owoce, wcale nie jest takie proste. W tym wypadku ważna jest nie tylko gleba i sama technika sadzenia, ale i też stanowisko, a nawet pora roku, kiedy młode sadzonki drzewek owocowych sadzimy do ziemi i je odpowiednio pielęgnujemy. Podpowiemy ci, jakich zasad przestrzegać, aby twoje owocowe rośliny dobrze się przyjęły i pięknie rosły.
Wybór stanowiska pod sadzenie drzewek owocowych
Najlepszym miejscem dla drzewek owocowych jest słoneczne stanowisko. Wtedy to owoce będą w pełni dojrzałe i słodkie. Drzewek nie sadzimy w kotlinach, zagłębienia, ani w zastoiskach, gdzie może osiadać mroźne powietrze i powodować przemarzanie drzewa. Rośliny ciepłolubne, takie jak brzoskwinie, czereśnie, morele, szczególnie są nieodporne na zimne wiatry zimą i przemrażanie kwiatów wiosną.
Idealne stanowisko dla drzewa owocowego powinno być osłonięte od wiatru, czyli w miejscu, gdzie najczęściej wieje wiatr, warto postawić płot, żywopłot lub rząd drzewek iglasty. W Polsce na ogół dominują wiatry zachodnie, więc najlepiej osłonić nasze drzewka owocowe od strony zachodniej. Niemniej jednak są miejsca w naszym kraju, gdzie przewaga jest wiatrów wschodnich lub północno- wschodnich. Wtedy to od tych stron należy osłonić drzewa. Przed rozpoczęciem sadzenia należy odpowiednio przygotować podłoże.
Jaką glebę zastosować do sadzenia drzewek owocowych?
Podłoże do drzew owocowych powinno być przepuszczalne z dużą zawartością próchnicy i dość wilgotne, ale nie podmokłe. Drzewa nie lubią stać w wodzie. Gleby ciężkie i zbite oraz tereny z wysokim poziomem wód gruntowych nie nadają się pod uprawę drzew owocowych. W takich miejscach najlepiej przyjmą się krzewy owocowe. Na przykład orzech, grusza, czy czereśnia szczególnie nie lubią podmokłych rejonów i często na takich stanowiskach chorują i przemarzają.
Kiedy sadzić drzewka owocowe?
Drzewa owocowe na ogół możemy kupić z odkrytymi korzeniami lub w pojemnikach. Krzewy sprzedawane są w pojemnikach. Drzewa z odkrytymi korzeniami sadzi się wczesną wiosną, kiedy jeszcze mają tzw. okres spoczynku. Najlepszym terminem jest marzec-kwiecień. Kolejną dobrą porą na sadzenie krajowych drzew owocowych (jabłoń, wiśnia, śliwa) jest jesień (listopad). Wtedy to przed zimą drzewo zdąży się przyjąć i na wiosnę ruszyć wraz z sezonem wegetatywnym. Drzewa owocowe, takie jak brzoskwinia, morela i czereśnia najlepiej jednak sadzić wiosną.
Kiedy sadzimy drzewa owocowe niskopienne i krzewy owocowe?
Drzewa owocowe niskopienne będące w donicach, tak jak i krzewy owocowe można sadzić praktycznie przez cały sezon wegetatywny. Choć wiosna jest najlepszym dla nich terminem. Drzewa niskopienne z odkrytym korzeniem sadzimy wiosną lub jesienią. Ważne, aby przed zimą się przyjęły.
Truskawki sadzimy w sierpniu, po okresie ich owocowania.
Na jakiej głębokości sadzić drzewa owocowe?
Drzewa owocowe sadzimy na głębokości ok. 0.5 m. W tym celu wykopujemy dołek na głębokości 50-60 cm i średnicy kilkadziesiąt centymetrów, aby korzenie mogły swobodnie spocząć w wykopanym dołku. Należy przy tym pamiętać, że jeżeli sadzimy drzewko szczepione, to nie wolno zakopywać miejsca szczepienia. Miejsce szczepienia powinno znajdować się co najmniej 10 cm nad powierzchnią gleby.
W jakiej odległości sadzić drzewka owocowe?
Przy sadzeniu drzewek owocowych należy zachować odstęp, szczególnie dotyczy się to dużych drzew. W tym przypadku odstęp do normalnie rosnących drzew owocowych musi być ok. 5-7 m, aby mogły one swobodnie się rozwijać.
Natomiast w przypadku drzewek owocowych niskopiennych należy zachować odstęp 2-3 m.
Zachowanie odpowiedniej przestrzeni między drzewami jest szczególnie ważne do ich rozwoju, wzrostu i dostępu do światła. Źle umiejscowione drzewa będą miały zniekształcone korony i słabe owocowanie w przyszłości.
W jakiej objętości sadzić drzewka owocowe?
Objętość sadzenia w dużej mierze zależy od szerokości systemu korzeniowego. Średnica rowu powinna być na tyle duża, aby korzenie po wsadzeniu drzewka swobodnie się układały na boki i na dół.
Nawożenie drzewek owocowych
Po posadzeniu drzewek nie nawozimy ich w danym sezonie. Nie dodajemy nawozu nawet do dołka. Dotyczy to szczególnie nawozów mineralnych i obornika, które to mogą uszkodzić system korzeniowy jeszcze nieprzyjętej rośliny. Nawozy możemy stosować dopiero w następnym sezonie lub jak widzimy, że drzewko się przyjęło. Przy pierwszym nawożeniu dajemy połowę zalecanej dawki, a dopiero pełną dawkę w kolejnych sezonach. W ten sposób unikniemy ewentualnego popalenia korzeni. Co do zasilania składnikami odżywczymi młodych drzewek lepiej się kierować zasadą mniej niż więcej.
Jak sadzić drzewka owocowe w 6 krokach?
Proces sadzenia drzewa owocowego można ująć w sześciu krokach.
Krok 1. Wykopanie dołka i przygotowanie gleby
Nasze owocowe drzewko godzinę przed sadzeniem wstawiamy do wiadra z wodą, aby korzenie namiękły w wodzie. Dołek wykopujemy na głębokość ok. 50-60 cm i szerokość na kilkadziesiąt centymetrów, tak aby korzenie się swobodnie mieściły. W trakcie kopania oddzielamy warstwę żyznej ziemi i kładziemy na osobną kupkę, pozostałą część ziemi z wykopu kładziemy na drugą kupkę. Ziemię żyzną dajemy na spód dołka, a resztę później wykorzystamy.
Jeżeli posiadamy glebę zbyt ciężką lub zbyt piaszczystą to trzeba poprawić jej strukturę. W tym celu należy wykopać głębszy dołek. Ziemię twardą i gliniastą rozluźniamy, mieszając z piaskiem lub torfem. Natomiast glebę piaszczystą użyźniamy próchnicą w postaci kompostu lub dobrą ziemią ogrodniczą.
Krok 2. Poprawienie struktury ziemi poprzez spulchnienie dna dołka
Po wykopaniu dołka pod sadzenie drzewka spulchniamy jego dno. W tym celu dodajemy żyznej ziemi, usypujemy kopczyk gleby urodzajnej. Warstwa ta jest dość istotna, ponieważ właśnie z tego miejsca na początku nasze drzewko będzie czerpało składniki odżywcze. Ale nie należy tutaj przesadzać i od razu również zasilać to miejsce w nawóz mineralny czy obornik. Stosowanie jakiegokolwiek nawozu, w tym świeżego lub przegniłego obornika może popalić korzenie. Zatem żyzna ziemia lub próchnica wystarczą na ten moment.
Krok 3. Sprawdzenie systemu korzeniowego drzewka
Przed sadzeniem drzewka sprawdzamy jego system korzeniowy. Wycinamy części uszkodzone i połamane. Jeżeli korzenie są splątane lub po włożeniu do dołka zawijają się do góry, to te za długie końcówki również skracamy. Gęstość systemu korzeniowego w dużej mierze zależy od gatunku drzewa owocowego. Na przykład jabłonie i czereśnie mają dość gęsty system korzeniowy, z dużą ilością naczynek włosowatych, zaś grusza, wiśnia, czy śliwka posiadają rzadsze i grubsze korzenie. Jeżeli nasze drzewko ma słaby i rzadki system korzeniowy, to skracamy tylko te ułamane części korzenia, a resztę wsadzamy do gruntu. Nie należy się przejmować tym, że korzenie są krótkie i jest za ich mało. Jak będziemy drzewko regularnie zasilać wodą, to one się rozrosną.
Krok 4. Wprowadzamy drzewko owocowe do wykopanego dołku
Korzenie drzewka układamy na kopczyku, tak aby się nie splątały. Drzewko sadzimy pionowo parę centymetrów głębiej, niż rosło w szkółce. W przypadku drzewek szczepionych należy zwrócić uwagę na miejsce szczepienia. Nie można go zakopać. Ono musi się znajdować 10 cm nad powierzchnią, ponieważ w innym przypadku zacznie się ukorzeniać i drzewko straci swoje właściwości, takie jak niższy wzrost, odporność na choroby i mróz oraz szybkie owocowanie. Przy wyznaczaniu poziomu sadzenia drzewka warto zastosować z kijek lub szpadel.
Krok 5. Zakopujemy drzewko
Stopniowo zasypujemy drzewko. Najpierw ziemią żyzną. W trakcie tej czynności delikatnie pionowo potrząsamy drzewkiem, aby ziemia dokładnie przysypała system korzeniowy i wypchnęła powietrze. Co pewien czas ubijamy ziemię. Na koniec dajemy glebę z dalszych warstw i też ubijamy. Dzięki takiemu zabiegowi zakopywania roślina szybko się ukorzeni, a tym samym przyjmie.
Krok 6. Misa wokół drzewka i podlewanie
Po wkopaniu drzewka, ziemię wokół rośliny delikatnie udeptujemy, tak aby powstałą tzw. misa. Dzięki temu woda podczas podlewania czy deszczu nie będzie rozlewała się na boki. Po posadzeniu drzewko porządnie podlewamy. Najlepiej w tym celu zużyć 10 l. wody. Ważne, aby przez pierwsze tygodnie, raz w tygodniu sadzonki drzew porządnie podlewać. Wilgotność w pierwszych tygodniach jest bardzo istotna dla rośliny. Nawet deszcze mogą nie być wystarczające. Młode sadzonki potrzebują rzadszego, a obfitego podlewania, niż częstego i powierzchniowego.
