Marchew to jedne z najpopularniejszych warzyw w naszym ogrodzie, cenione ze względu na bogactwo składników odżywczych, a tym samym pozytywny wpływ na nasze zdrowie i urodę. To warzywo jest szeroko dostępne oraz niedrogie. Ma szerokie zastosowanie w kuchni, kosmetyce i medycynie. Przy czym to warzywo nie jest trudne w uprawie, wystarczy, że zapewnimy mu odpowiednie warunki, które nie jest trudno spełnić na działce czy w ogródku.
Kiedy sadzić marchew?
Marchew średnio późną i późną wysiewamy w połowie maja i czerwca. Natomiast odmiany wczesne możemy wysiewać wczesną wiosną. Na dwa tygodnie przed wysiewem nasiona marchwi warto zawinąć w bawełnianą szmatkę, zwilżyć ją i zakopać w ziemi na głębokość szpadla. Ziemię przydeptać i zaznaczyć miejsce zakopania. Wtedy nasiona marchwi napęcznieje, niektóre z nich mogą już zacząć kiełkować. Dzięki temu łatwiej będzie je wysiać. Nasiona marchwi mają to do siebie, że są bardzo drobne i trudno je wysiewać w pewnych odstępach.
Jak sadzić marchewkę?
Sadzenie marchewki z nasion to jedyna metoda na uprawę tego warzywa. Ponadto rośnie na wszystkich rodzajach gleb z wyjątkiem tych zbytnio wysuszonych. Najlepiej lubi podłoże lekkie, piaszczyste oraz gliniasto- piaszczyste. Na glebach ciężki wytwarza zbyt małe korzenie. Dlatego należy rozluźnić je piaskiem.
Marchew lubi stanowiska osłonięte od wiatru i słoneczne. Mniej więcej 3 tygodnie przed siewem, grządki nawozi się kompostem. Marchew nie lubi świeżego obornika. Pod wpływem świeżego obornika dochodzi do rozdwojenia i pękania korzenia, a smak też nie jest zbyt dobry. Jesienią należy przeprowadzić wapnowanie kwaśnej gleby.
Marchew można siać na miejscach, gdzie wcześniej rosły takie warzywa, jak: ogórki, pomidory, cebula, kapusta lub fasola. Po marchwi można wysiewać sałaty i kalafior.
Marchewka sadzenie krok po kroku
Sadzenie marchewki możemy wykonać w następujących krokach:
1. Wysiew marchwi
Marchew wysiewamy w rzędach co 25 cm na głębokość około 1,5 cm. Nasiona marchwi są dość drobne, co utrudnia rzadki siew. Można zastosować nasiona oczkowane lub na specjalnych taśmach. Taka forma ułatwi wysiew marchwi w pewnych odstępach. Dzięki temu możemy wyeliminować przerywanie młodych sadzonek marchwi. Obok marchwi możemy wysiewać rzodkiewkę lub koper. Za około 3 tygodnie marchew powinna zacząć kiełkować.
2. Przerywanie marchwi
Przy tradycyjnej metodzie siania, czyli z nasion marchew zaczyna wzrastać obok się, albo w dość bliskiej odległości. Brak zachowania odstępu może powodować, że nasza marchew nie wyrośnie tak, jak trzeba. Dlatego młode roślinki trzeba przerywać. Warto wiedzieć, że odmiany wczesne powinny rosnąć około 5 cm odległości od siebie, a odmiany późne nawet 10 cm od siebie. Dlatego naszą grządkę musimy nieco przerzedzić, aby pozwolić innym sadzonkom dorosnąć do wskazanych rozmiarów. Przy tym konieczne jest regularne odchwaszczanie i podlewanie. Po przerwaniu obficie podlewamy marchew.
3. Nawożenie marchwi
Po dokonaniu przerywania potrzebne jest nawożenie marchwi. Nawozi się ją saletrą amonową. Stosujemy dawkę 15 g/ m2. Nie ma potrzeby dodatkowego nawożenia.
Pielęgnacja i ochrona marchwi
Sadzenie marchwi bardzo wcześnie (marzec) lub późno (czerwiec), w znaczny sposób ogranicza porażenie jej szkodnikami oraz połyśnicą marchwianką. Ważne, aby po przerwaniu roślin, obficie je podlać, aby muchówka nie złożyła jaj. Brak odpowiedniej ochrony może doprowadzić do uszkodzenia przez larwy nawet 80% plonów. Niektórzy uprawiają marchew pod siatką, chroniąca przed owadami.
Zbiór i przechowywanie marchwi
Marchew zbieramy sukcesywnie. Jeżeli chcemy przechować warzywo na zimę, to warto ją zebrać przed pierwszymi przymrozkami. Korzenie marchwi oczyszczamy, obcinamy nacie zdrowych marchewek i przechowujemy w zimnym miejscu np. w piwnicy, w piasku, kopcach lub głębokim inspekcie.
Odmiany marchwi
Mamy wiele odmian marchwi, które możemy podzielić na odmiany wczesne, średnio- wczesnej i późnej.
Wczesne odmiany wczesne
- Ambrosia – zawiera najwięcej witaminy A. Tę odmianę wysiewamy w marcu i w kwietniu. Marchew charakteryzują się słodkim smakiem, chrupkością i delikatnością. Zbiory od maja do sierpnia.
- Kalina F1 – miąższ o intensywną pomarańczową barwą. Korzenie osiągają 20 cm długości. Natka ma pierzaste listki. Marchewka soczysta i słodka. Sprawdza się jako zamiennik słodyczy. Doskonała jako produkt dietetyczny. Zbiory od czerwca do października
- Amsterdamska NOE – Odmiana wczesna o niskiej natce. Wysiewana jest do upraw inspektowych. Odznacza się dużą plennością. Korzeń barwy ciemnopomarańczowej o długości 16 cm. Odmiana słodka i soczysta. Zbiory od lipca do września.
Średnio-wczesne odmiany marchwii
- Purple Haze F1 – odmiana o kolorze purpurowym. Posiada ciemnopomarańczowy miąższ i purpurową skórkę. Posiada dużą zawartość witamin i przeciwutleniaczy oraz lykopiny, które są odpowiedzialne za ochronę organizmu przez wolne rodniki. Zbiór marchwi od lipca do września.
- Nantejska – smaczna marchew o jednolitym pomarańczowym kolorze. Można ja wysiewać w inspektach. Korzeń stożkowy o długości 20 cm. Ta odmiana przeznaczona jest do szybkiego spożycia lub krótkiego przechowywania.
Późne odmiany marchwii
- Perfekcja – odmiana bardzo plenna i uprawiana jest głównie w uprawach polowych. Marchew bardzo smaczna o soczystym i słodkim miąższu. Mniej kumuluje azotany. Zbierana jesienią i nadaje się do przechowywania.
- Koral – to późny plon. Korzeń smaczny i soczysty. Może być spożywana na surowo i do przetworów. Można ją długo przechowywać.
Zdrowotne zalety marchwii
Korzeń marchwi w 89 % składa się z wody. W swoim składzie zawiera węglowodany, białko, karoteny oraz witaminy z grupy B, A, E, K, PP i H. W jej składzie znajdują się też pektyny, żelazo, wapń, magnez, fosfor, sód, potas i śladowe ilości jodu, miedzi, kobaltu oraz cynku. Działanie tego warzywa jest wszechstronne, m.in. picie soku z marchwi poprawia wzrok, wygląd skóry oraz reguluje wydzielanie soków żołądkowych. U niemowląt marchew jest dobrym remedium na biegunki. Obniża również zły cholesterol we krwi. Można ją jeść na surowo oraz zalecane jest gotowanie na parze, ponieważ wtedy wydobywa się jej pełny smak i aromat.
