Jeżyna jest bardzo chętnie uprawiana w naszych ogrodach. Co prawda najczęściej stosujemy ją jako roślinę okrywową np. na płot lub dziko płożące się w miejscach, które chcemy zakryć. Wyróżniamy kilka gatunków jeżyn. Mamy odmiany kolcowe i bez kolcowe. Jeżyny są roślinami wieloletnimi, więc wymagają odpowiedniej pielęgnacji już po posadzeniu i przez cały okres życia. Jednym z zabiegów pielęgnacyjnych jest przycinanie jeżyn.
Jak wpływa cięcie na krzak jeżyny?
Przycinanie jeżyny jest podstawowym zabiegiem agrotechnicznym. Od niego zależy wielkość i jakość owoców oraz obfitość samych plonów. Celem cięcia jest prześwietlenie krzewu, przewietrzenie, a co najważniejsze jego stałe odmłodzenie. W tym wypadku kluczowa jest sama technika cięcia, jak i termin wykonania tego zabiegu.
Obcinanie jeżyn pozwoli nam w wielu przypadkach uniknąć podpór, choć z czasem będą one jednak potrzebne. Warto przy tym stosować podpory z drewna.
Kiedy przycinać jeżyny? W jakich porach roku?
Na obcinanie jeżyn wybieram ciepły i słoneczny dzień. Jeżyny najlepiej obcinać w marcu, szczególnie młode jeżyny nowo posadzone lub jednoroczne. To odpowiedni czas na tego typu zabiegi, ponieważ na ogół jest już po przymrozkach. W tym okresie substancje odżywcze są przeprowadzane do korzeni, a nie do pędów. Jeżyny z pędami dwuletnimi powinny być przycinane nawet dwa razy roku.
Przycinamy je latem, gdy owocują. Im rzadszy krzew, tym więcej nowych owoców zawiąże. Kolejnym terminem jest jesień po zbiorze owoców. Wtedy pozostawiamy tylko pędy jednoroczne. Dzięki temu objętość krzewu znacznie się zmniejszy. Jesienią również przygotowujemy krzew na zimę, zabezpieczając go odpowiednimi tkaninami.
Jak przycinać jeżyny?
Przycinanie jeżyn ma na celu stworzenie im odpowiednich warunków do rozwoju i rozkwitu. Jeżyna to roślina, która potrzebuje przestrzeni. Dlatego przerzedzamy gałęzie i usuwamy pędy mogące hamować nowych kłączy w przyszłym roku. W ten sposób zapewnimy roślinie odpowiedni i jednakowy dostęp do światła. Jeżyna owocuje dopiero w drugim roku po posadzeniu. Zatem cięcie jeżyn kolcowych i bezkolcowych ma znaczenie już od momentu ich posadzenia.
Przycinanie jeżyn po posadzeniu – jak to zrobić?
Najlepszym terminem na sadzenie jeżyn jest wiosna (marzec). Nowo posadzony krzew przycinamy na wysokość około 30 cm nad ziemią. W ten sposób wzmocnimy system korzeniowy rośliny, który szybciej i silniej się rozrośnie, gdyż jeżyna nie będzie odżywiała pędów.
Ciecie jeżyny podczas i po owocowaniu
Cięcie jeżyny na owocowanie odbywa się wiosną, a po owocowaniu na ogół późnym latem lub jesienią
Pierwsze cięcie na owocowanie przeprowadzamy na dwuletnich krzewach. Gdy pęd osiągnie wysokość 2,5 metra, to wykonujemy cięcie wierzchołkowe. Ten rodzaj zabiegu pobudza pędy do wytworzenia pędów bocznych, z których w kolejnym roku będziemy zbierać owoce. Kolejną wiosną pęd główny skracamy do około 1,5 metra, a pędy boczne na wysokość około 40 cm. Dzięki temu roślina wytworzy więcej pędów owoconośnych i pąków. Dzięki temu zwiększymy plony.
Po zbiorach jeżyn usuwamy wszystkie pędy dwuletnie i jednoroczne, o ile jest ich za dużo. Zabieg cięcia ma na celu zmniejszenia zagęszczenia krzewu oraz porażenia chorobami grzybowymi, takimi jak np. szara pleśń. To też jest profilaktyka chroniąca jeżynę przed szkodnikami np. przędziorkiem, kwieciakiem, czy szpecielami. Ma również wpływ na wielkość plonów. Wycinamy także odrosty wyrastające z korzeni jeżyn.
Przycinanie jeżyny bezkolcowej
Ten krzew cieszy się dużą popularnością wśród ogrodników amatorów, ponieważ jest prosta w pielęgnacji, a przy tym odporna na różne choroby. Jeżyny bezkolcowe również szybko rosną i obficie owocują. Te odmiany potrzebują podpór, najlepiej drewnianymi kołkami, ponieważ rozrastają się mocno również na boki, a pędy osiągają długości nawet kilka metrów. Na ogół prowadzenie jeżyny bezkolcowej realizuje się za pomocą rusztowania z drutów rozciągniętych przy podporach. Pędy przywiązywane są do drutów. W drugim roku po podwiązaniu do podpór należy skrócić je do wysokości pierwszego poziomu podpory. Owoce na krzewie jeżyny bezkolcowej pojawiają się dwa lata po posadzeniu.
Jeżyna bezkolcowa cięcie przeprowadza się w drugim roku od posadzenia wiosną i jesienią. Wiosną wybieramy 4-6 mocnych pędów, które skracamy i rozpinamy na rusztowaniu. Boczne pędy tniemy o około 30 cm. Pędy główne powinny mieć długość od 2- 2,5 metra, przycinamy tylko wierzchołki. Dzięki temu pobudzimy roślinę do wypuszczania pędów bocznych, które będą owocowały. Gdy pojawią się owoce, postępujemy podobnie jak z innymi odmianami jeżyn. Cięcie jeżyny bezkolcowej w tym wypadku polega na pozbyciu się dwuletnich pędów i nadmiernej ilości jednorocznych pędów. Zabezpieczamy krzew na zimę.
W kolejnych latach przycinanie jeżyny bezkolcowej wymaga usuwania wszystkich pędów, które już owocowały, a młode pędy przywiązujemy do drutów i skracamy o 1/3 długości. Po zabiegu cięcia warto zabezpieczyć roślinę środkami ochrony roślin. Najlepiej zrobić to przed pojawieniem się owoców. Duże rany zabezpieczamy funabenem 03 PA lub farba emulsyjną z dodatkiem 2% miedzianu.
Przycinanie jeżyny kolcowej
W przypadku jeżyn kolcowych można zastosować ogólne zasady ciecia jeżyn. Generalnie w tym wypadku należy wyposażyć w rękawice ogrodowe, które uchronią nas przed ewentualnymi skaleczeniami. Do zabiegu potrzebujemy również ostrego sekatora. Przed zabiegiem sprawdzamy stan samego narzędzie, a następnie jeszcze go dezynfekujemy. W ten sposób uchronimy nasza roślinę przed niepotrzebnymi zakażeniami.
