Winogrona lubimy uprawiać w naszych ogrodach. Niemniej jednak, aby pięknie się rozwijały i obficie owocowały, należy je odpowiednio pielęgnować. Jednym z ważnych zabiegów pielęgnacyjnych jest przycinanie winogron. Odpowiednio poprowadzone cięcie winogron ma bardzo pozytywny wpływ na rozwój tych roślin. Dlatego, gdy decydujemy się posadzić krzaczki winogron w swoim ogrodzie, należy zapoznać się jak to prawidłowo wykonywać.
Jak i kiedy przycinać winogrona?
Przycinanie winogrona wykonujemy kilka razy w roku. Pierwsze cięcie wykonujemy, gdy nasza roślina jest jeszcze w spoczynku, czyli na przełomie lutego do marca. Zabieg ten nie wykonujemy zbyt wcześnie, gdy roślinie grożą jeszcze duże mrozy, ponieważ pędy rośliny mogą przemarznąć, co skutkuje ich słabym leczeniem się ran po przycięciu.
Nie możemy też rozpocząć zabiegu zbyt późno, ponieważ jak roślina wejdzie w tzw. stan płaczu łozy, to cięcie również przyhamuje gojenie się ran i osłabi naszą winorośl. Krzewy winorośli nie mogą być cięte od kwietnia do połowy maja, ponieważ po cięciu z ran wydobywa się dużo soku, co doprowadza do osłabienia rośliny, a nawet jej uszkodzenia.
Po okresie tzw. płaczącej łozy, czyli późną wiosną wykonuje się tzw. cięcie sanitarne. Przycinanie winogron latem możemy wykonywać od czerwca do września. Kolejne cięcie jest na jesieni około listopada, wtedy przycina się te rośliny, które zostały pominięte wiosną. Po cięciu jesiennym zabezpieczamy winogrona przed mrozem.
Przycinanie winogron na wiosnę
Cięcie winogrona wiosną zaczynamy od usunięcia uschniętych i zdrewniałych części za pomocą sekatora lub nożyc jednoręcznych, ewentualnie sekatora kowadełkowego jednoręcznego. Narzędzie musi być lekkie i posiadać wytrzymałe ostrze ze stali nierdzewnej, która dość długo zachowuje ostrość. Pędy winorośli przycinamy na trzy sposoby:
Pierwsze cięcie winogron polega na tym, aby na łozie pozostawić 1 do 5 pąków. W tym przypadku krzew może się nadmiernie rozrosnąć i zagęścić, co może w konsekwencji przynieść niezadowalające plony.
Drugie cięcie winogron, to przycięcie od 5 do 8 pąków, a ostatnie przycięcie powyżej 8 pąka. W ten sposób roślina jest dobrze prześwietlona.
W czasie przycinania winorośli nie szarpiemy i nie rozrywamy pędów, a tniemy je zdecydowanym ruchem i pod lekkim skosem. Dzięki temu sok nie będzie spływał na sąsiednie pędy. Po przycięciu rany smarujemy specjalną maścią do zabezpieczania ran.
Cięcie winogrona wiosną możemy wykonać koniec lutego lub najpóźniej w marcu, ale przed kwietniem.
Przycinanie winogron na lato
Przycinanie winorośli latem możemy rozpocząć od czerwca do września. To z kolei jest tzw. cięcie odmładzające, czyli sanitarne. Zabieg ten ma na celu poprawę kondycji zdrowotnej winorośli i samego wyglądu rośliny. Przy cięciu letnim usuwa się wszystkie zbyt długie pędy, chore, zbędne i uszkodzone.
Warto tutaj podkreślić, iż zdrewniałe czopy wytwarzają coraz słabsze pędy. Dlatego warto je poddać tzw. odmładzaniu. Silne łodygi, rosnące w pobliżu takiego czopa należy przyciąć do wysokości dwóch oczek. W ten sposób w następnym roku pojawią się tam nowe odrosty, a z czasem ramiona owocujące. W czasie cięcia sanitarnego wycina się stare wieloletnie i zdrewniałe części rośliny.
Przycinanie winogron jesienią
Jesienią koło listopada przycinamy rośliny, które pominęliśmy wiosną. Po jesiennym cięciu należy roślinę zabezpieczyć przed mrozem. Przycinamy niezdrewniałe pędy i owijamy roślinę grubym włóknem, które możemy nabyć w sklepie ogrodniczym. Wykonujemy również kopiec u podstawy winogrona tak, aby zabezpieczyć jego system korzeniowy przed niskimi temperaturami.
Młody winogron – kiedy i jak przycinać?
Cięcie młodych winogron ma wpływ na ich późniejszy rozwój. Dlatego w tym wypadku należy trzymać się wyznaczonych zasad. Zaraz po posadzeniu krzaczka wykonujemy pierwsze cięcie. Skracamy wierzchołki pędów na wysokość około 1,5 metra. Posadzenie młodej rośliny najlepiej wykonać jesienią. Ten zabieg jest o tyle istotny, iż wpływa na dalszy rozwój rośliny w nowym miejscu.
Cięcie winogrona w pierwszym roku uprawy
Pielęgnacja młodej rośliny w pierwszym roku jest bardzo ważna, ponieważ od niej zależy, czy nasza winorośl będzie prawidłowo się rozwijała w następnych latach. Na wiosnę rozgarniamy kopczyki i skracamy grubsze pędy nad 2 lub 3 oczkiem. Gałązki cienkie skraca się nad 1 oczkiem. Po zabiegu zabezpieczamy winogrono, by nie rozpoczęło za wcześnie okresu wegetacji. Młoda winorośl jest narażona na przemarzanie w trakcie wiosennych przymrozków.
Pod koniec maja pozostawiamy 2 lub 3 silne pędy. Taki zabieg wykonuje się na młodych winoroślach, które zostały posadzone na jesieni z gołym systemem korzeniowym. Sadzonka winorośli w pojemniku gotowa jest do właściwego formowania w drugim roku uprawy. Winogron nie przycinamy od początku kwietnia do połowy maja. W tym czasie z ran wydobywa się zbyt dużo soku, co może osłabić taki młody krzew i doprowadzić do uszkodzenia.
Przycinanie winogron w drugim i trzecim roku
Pilnowanie terminów cięcia winogron zimą, wiosną, latem i jesienią jest bardzo ważną kwestią. Formowanie krzewu rozpoczyna się w drugim i trzecim roku uprawy. Sposób formowania dobieramy odpowiednio do gatunku. Metoda cięcia winogron na zasadzie niskiej głowy sprawdza się w większości odmianach. W tym wypadku zostawia się mocny pień, z kilkoma rozgałęziamy o wysokości pół metra. Zgodnie z tą zasadą pod koniec maja wycinamy prawie wszystkie gałęzie latorośli i zostawiamy tylko 3 do 5 najsilniejszych. Latem pojawią się na nich zawiązki owoców. Należy je usunąć lub pozostawić pojedyncze grona, aby zbyt obfite owocowanie nie osłabiło winogrona.
Na jesień przycinamy najgrubsze pędy nad 4-5 oczkiem, a resztę nad 2 oczkiem. Wykonujemy kopczyk na zimę. Na następny rok na wiosnę wycinamy większość młodych pędów i zostawiamy 5-6 latorośli. Dwie najsilniejsze gałęzie przycinamy nad 4 pąkiem, a pozostałą część nad drugim oczkiem. Po okresie owocowania wycinamy pędy najdłuższe oraz te, na których było najwięcej owoców.
Co jeszcze musimy wiedzieć o przycinaniu winorośli?
Zabieg podcinania winogron jest niezwykle ważny, ponieważ dzięki niemu nasze rośliny będą charakteryzowały się mocnym pokrojem oraz przy prawidłowym cięciu wydadzą zdrowe i soczyste owoce. Prawidłowe podcinanie oraz odpowiednia technika cięcia pozwala na duże plony o uzyskanie zdrowej rośliny. Przy tym warto zaznaczyć, że ta roślina lubi radykalne cięcie, które pobudza ją do rozwoju i wypuszczania nowych pędów, a także obfitego owocowania. Zatem nie należy obawiać się jej przycinania, czyli ciąć zbyt słabo. Krzew słabo przycięty to częsty błąd w uprawie tej rośliny. Technika cięcia w tym przypadku tez ma znaczenie. Przycinanie wykonuje się ostrym narzędziem i wydezynfekowanym. Łożę przycina się pod lekkim skosem, około 2 cm nad węzłem.
Podsumowanie – uprawianie winogron w Polsce
Winogrona są bardzo smacznymi i soczystymi owocami sezonowymi. Można je hodować w przydomowym ogródku. W naszym kraju nie mają one zbyt dobrego klimatu tak jak na południu Europy. Tam winogrona są o wiele bardziej słodkie i większe od tych naszych krajowych. Klimat ma duży wpływ na ich owocowanie. Niemniej jednak również dobór gatunku winorośli.
Dlatego przed zakupem warto dokładnie przemyśleć, jaką odmianę chcemy posadzić w naszym ogrodzie. Niektóre odmiany są łatwiejsze w uprawie, a inne znów wymagają większej troski w ich pielęgnacji. Z tego tez względu najlepiej wybrać gatunki bardziej odporne na czynniki klimatyczne w Polsce oraz równego rodzaju choroby roślin, występujące na naszej szerokości geograficznej.
