Zdrowy klimat w domu to odpowiednie parametry powietrza, takie jak jego temperatura oraz wilgotność. Dzięki nim czujemy się komfortowo, dobrze śpimy, a nasze zdrowie i samopoczucie są w dobrej kondycji. Jaka zatem powinna być optymalna temperatura i wilgotność powietrza w domu, która sprzyja naszym parametrom życiowym.
Wilgotność powietrza w pomieszczeniach – dlaczego jest tak istotna?
Wilgotność i temperatura wpływa na nasze samopoczucie i komfort funkcjonowania w mieszkaniu lub domu. Generalnie bilans temperaturowo- wilgotnościowy nie tylko służy naszemu dobremu samopoczuciu, choć jest to bardzo istotne, ale też naszemu zdrowiu. Za wysoki, jak i za niski poziom wilgotności powietrza w mieszkaniu ma negatywne oddziaływanie na nasze zdrowie. Częsty kaszel, ból gardła, problemy skórne i alergie, a także częste infekcje, na te wszystkie symptomy może mieć wpływ powietrze. Zbyt suche lub zbyt wilgotne może być podłożem wielu dolegliwości, a w konsekwencji wielu chorób układu oddechowego.
Pory roku a poziom wilgotności w mieszkaniu
Wilgotność powietrza zmienia się wraz z porą roku. Ciepłym latem wilgotność osiąga około 50%, ale też w mokre i deszczowe dni może mieć nawet 80%- 90%. Jesień na ogół jest dość wilgotna, podobnie jak w deszczowe dni latem, możemy mieć około 80% do 90%. Natomiast zimą natomiast spada nawet do 20% na zewnątrz. Dlaczego mamy takie różnice ? Otóż latem i jesienią, jak i wiosną mamy częste opady, które znacznie podnoszą poziom wilgotności w powietrzu. W mroźne zimy na dworze temperatura spada poniżej zera, a zawarta w powietrzu wilgoć przyjmuje postać szronu i osadza się na ziemi i różnych powierzchniach. W tym czasie intensywnie ogrzewamy i ograniczamy wentylacje pomieszczeń. Taka postać rzeczy powoduje wysuszanie się powietrza, a co za tym idzie, jest skutkiem podrażnień oczu oraz dróg oddechowych, a także innych dolegliwości.
W sezonie grzewczym suche powietrze w domach jest normą. Przy okazji ze względu na wzrastające koszty ogrzewania, rezygnujemy z wietrzenia pomieszczeń, co skutkuje spadkiem wilgotności w naszych domach. Dlatego zalecane jest intensywne wietrzenie pomieszczeń na 5-10 minut nawet trzy razy dziennie, aby poprawić cyrkulacje powietrza. W biurowcach klimatyzacja również sprzyja wysuszeniu powietrza i tam mamy do czynienia z niską wilgotnością przez cały rok. Z tego też względu długotrwałe siedzenie w takich warunkach powoduje choroby układu oddechowego, częste przeziębianie się itp.
Jaka jest optymalna wilgotność powietrza w mieszaniu i domu?
Prawidłowa wilgotność powietrza w domu ma szczególny wpływ na dobre samopoczucie i zdrowie. Czym jest wilgotność powietrza ? A mianowicie procentowy udział cząsteczek wody w objętości powietrza. W pomieszczeniach zamkniętych ten udział powinien wahać się pomiędzy 35% a 65%. Optymalne dla nas parametry komfortu to wilgotność na poziomie 40%-60% i temperatura w domu ok. 20-22 st. C. W sypialni zalecana jest temperatura 18 st. C.
Takie warunki temperaturowo- wilgotnościowe będą również korzystne dla poszczególnych elementów wyposażenia domu, a także ubrań i książek. Poziom wilgotności powietrza jest zależny od temperatury panującej w domu. Gdy temperatura jest wyższa, w domu jest ciepło, to wilgotność jest na poziomie ok. 40%. Gdy w domu mamy chłodno, wtedy wartość wilgotności utrzymuje się w granicach 60%-65%. Dlatego odczuwamy podobny efekt chłodu i ciepła w dwóch różnych temperaturach.
Jaka jest prawidłowa wilgotność w poszczególnych pomieszczeniach?
W pomieszczeniach gdzie przebywają ludzie, czyli biura, pokoje itp. wilgotność powinna utrzymywać się na poziomie 40%-65%. Z tym że te różnice mogą się wahać w zależności od pomieszczenia i panującej w nim temperatury. A więc jaka jest idealna wilgotność powietrza dla poszczególnych pomieszczeń w domu:
- Pokoje dzienne- temperatura 21 st. C, wilgotność na poziomie ok. 40- 60 %.
- Sypialnia- temp. 18 st. C. prawidłowa wilgotność powietrza w sypialni ok. 40- 50 %
- Kuchnia- temp. 20- 21 st. C- wilgotność 60- 65%
- Łazienka- temp. 22- 24 st. C- wilgotność ok. 60- 65%
Ze względu na sposób użytkowania w łazience i kuchni panuje większa wilgotność, dlatego te pomieszczenia powinny być dobrze wentylowane.
Konsekwencja zbyt suchego powietrza – jakie są?
Wilgotność powietrza poniżej 40%, to już możemy mówić o suchym powietrzu w naszym mieszkaniu. Często to też się wiąże z wyższą temperaturą. Z czasem zaczniemy odczuwać negatywne skutki takiego suchego powietrza. Najczęściej pojawiające się objawy to:
- suchość i drapanie w gardle
- trudności z oddychaniem
- wysuszenie śluzówki nosa, przez co nasz system oddechowy jest bardziej podatny na infekcje wirusowe
- wysuszenie śluzówki oczu, co ma wpływ na widzenie
Zbyt suche powietrze ma szczególny wpływ na skórę. Powoduje ono problemy skórne, które objawiają się swędzeniem, atopowym zapaleniem skóry itp. Suche powietrze jest szkodliwe dla alergików, ponieważ w zbyt suchym powietrzu unosi się dużo pyłu, kurzu i drobnoustrojów, które mają charakter drażniący dla alergika. Małe dzieci dostają tzw. suchego noska.
Suche powietrze nie sprzyja niektórym elementom wyposażenia domu. Najbardziej odczuwają to materiały i produkty spożywcze, które mają naturalną zdolność absorpcji i oddawania wody do otoczenia, takie jak: drewno, wosk, papier, porcelana, owoce i warzywa. W wyniku zbyt suchego powietrza mogą ulec kurczeniu się, pękaniu, rozrywaniu lub wykrzywianiu.
Konsekwencja zbyt wilgotnego powietrza – jakie są?
Zbyt wysoka wilgotność w domu (powyżej 605) ma swoje konsekwencje zarówno zdrowotne dla nas ludzi, jak i niekorzystne zmiany zachodzące w naszym domu lub mieszkaniu. Skutkiem nadmiernej wilgotności jest skraplająca się para wodna na oknach. Wyczuwalna jest również wilgoć na chłodnych powierzchniach np. ścianach. Długo utrzymujący się wysoki poziom wilgotność prowadzi do pojawiania plam pleśni na ścianach i oknach, rozwój grzyba oraz innych patogenów. Charakterystycznym symptomem dużego poziomu wilgotności w pomieszczeniu jest łuszczenie się farby na ścianach, odklejanie się tapet oraz nieprzyjemny zapach stęchlizny.
Nadmiar wilgoci powoduje:
- puchnięcie i rozklejanie się elementów z drewna
- korozje części metalowych
- niszczenie sprzętu elektronicznego
Nadmierna wilgoć również negatywnie wpływa na nasze zdrowie:
- czujemy uczucie dyskomfortu i zmęczenia
- wzmożona duszność
- wszechobecne uczucie chłodu
- częste infekcje dróg oddechowych
W pomieszczeniach o dużym poziomie wilgoci, gdzie rozwija się grzyb lub pleśń mamy do czynienia z dolegliwościami i chorobami układu oddechowego np. astma, infekcje zatok, zapalenie płuc. Nadmiar wilgoci nie jest również korzystny dla alergików, ponieważ pleśń i grzyb wywołują u nich reakcję alergiczną. Dla osób starszych nadmierna wilgoć może powodować dolegliwości stawowo- kostne oraz reumatyzm.
Jak zachować odpowiednią wilgotność w domu? 10 praktycznych rad
Optymalna wilgotność powietrza w mieszkaniu wymaga zastosowania pewnych środków, które zapewnią nasze dobre samopoczucie i komfort przebywania w naszym lokum. Oto 10 rad na dobry klimat w naszym domu.
1. Regularne wietrzenie pomieszczeń
Wietrzenie mieszkania czy domu zapobiega nie tylko powstawania wilgoci w mieszkaniu, ale też wpływa na poprawienie wilgotności w mieszkaniu, w którym jest suche powietrze. Dlatego warto otwierać okno nawet zimą w mroźne dni. Powietrze z zewnątrz będzie chłodniejsze, ale bardziej wilgotne dla suchego powietrza w domu. Przy okazji odprowadzamy nadmiar wilgoci z pomieszczenia za bardzo zawilgoconego. Wystarczy kilka razy dziennie otworzyć okno na 5-10 minut, aby zmienić klimat w naszym domu.
2. Wentylacja
Sprawdź system wentylacji w domu. Najlepiej zatrudnić do tego fachowca, który oceni stan techniczny wentylacji. Najważniejsze, aby sprawdzić wentylację grawitacyjną, która odgrywa kluczowe zadanie wymianie powietrza. Jeżeli wentylacja grawitacyjna niedomaga lub kanały są zapchane, to należy ją oczyścić oraz zamontować w kanałach wentylatory mechaniczne. Na rynku jest szeroki wybór wentylatorów kanałowych o różnych mocach.
3. Okna
Zaparowane okna to duży problem. Dlatego warto sprawdzić system wentylacji okien. Większość współczesnych okien umożliwia tzw. rozszczelnienie. Większość okien posiada tzw. nawiewniki, które umożliwiają wentylację. Jeżeli twoje okna tego systemu nie posiadają lub nawiewniki są zatkane, warto wezwać fachowca.
Nawiewniki montowane są w ramie lub ścianie i zapewniają doprowadzenie powietrza nawet przy zamkniętych oknach. Dzięki temu optymalna wilgotność w mieszkaniu jest zapewniona.
Na rynku wyróżniamy nawiewniki:
- ręczne- pozwalają użytkownikowi na samodzielne sterowanie
- higrosterowane- sterowane automatycznie
- ciśnieniowe- samoregulujące, które umożliwiają zamknięcie przesłony samodzielnie.
Dzięki takiemu rozwiązaniu świeże powietrze w odpowiedniej ilości będzie dopływało do wewnątrz mieszkania i tworzyło naturalną cyrkulację z wentylacją grawitacyjną. Instalacja nawiewnika trwa ok. 10- 15 minut.
4. Termometr i higrometr
Termometr mierzy temperaturę wewnątrz pomieszczenia, a higrometr poziom wilgotności we wnętrzu. Czasem można dostać jedno urządzenie spełniające dwie funkcje. Higrometr nie jest drogi, bo już najprostsze urządzenia kosztują kilka lub kilkanaście złotych. Na ogół są to higrometry włosowe. Ten rodzaj urządzeń dokonuje pomiaru na podstawie długości wbudowanego włosa końskiego lub syntetycznego. Włos wydłuża się lub skraca w zależności od poziomu wilgotności. W tym wypadku warto zainwestować w urządzenie z większą tarczą, aby odczyt był dokładniejszy. Przy okazji zwróć uwagę, czy urządzenie ma zaznaczone zakres wilgotności optymalnej na tarczy.
Higrometry włosowe mają błąd na poziomie ok. 5%. Co oznacza, że wskazanie np. przy 65% wilgotności ma błąd na poziomie 3,25% i oznacza, że przekroczyliśmy górną granicę wilgotności. Przy wskazaniu 65% niedługo w domu zrobi się wilgotno.
5. Regulatory temperatury w grzejnikach
Najlepsze są automatyczne. Posiadają one wbudowany termometr i na bieżąco regulują dopływ ciepłego czynnika grzewczego do grzejnika.
6. Promiennika ciepła dla noworodka
Noworodki na ogół są wrażliwe na wychłodzenie ciała. Promiennik ciepła pozwala na utrzymanie stałej temperatury w pokoju malucha, tak aby się nie wychłodziło nawet podczas przewijania.
7. Wilgotne ręczniki na kaloryferach
Zimą na ogół mamy do czynienia z suchym powietrzem. Centralne ogrzewanie bardzo wysusza powietrze w domu, co powoduje nadmierne wysuszanie śluzówek nosa. Dlatego na noc warto kłaść wilgotny ręcznik na kaloryfery, aby podnieść poziom wilgotności w domu. Zmieniamy je kilkakrotnie w ciągu dnia. Ręczniki powinny być wypłukane z proszku i innych chemicznych substancji. W pokojach dziecięcych i niemowlęcych można zawieszać wilgotne pieluchy. To uchroni dzieci przed niechcianym katarem.
8. Osuszacz powietrza
Osuszacz mechaniczny potrafi w kilka godzin odciągnąć nadmiar wilgoci w powietrzu. Ceny takich urządzeń wąchają się od 800 zł do 1800 zł, które są przeznaczone tylko do osuszania. Na rynku są też droższe urządzenia wielofunkcyjne, które łączą funkcje osuszania z wentylatorem. Niemniej jednak na warunki domowe, gdzie nie ma aż takiego dużego problemu z wilgotnością starczy małe urządzenie, które z powodzeniem wyciągnie wodę np. z szafy na ubrania.
9. Nawilżacz powietrza
Nawilżacz powietrza wytwarza parę wodną i rozprowadza ja równomiernie po pomieszczaniu. Nawilżacz włączamy po wywietrzeniu mieszkania i przykręć lekko ogrzewanie, by temperatura nie przekroczyła 21 st. C. Ceny nawilżaczy wahają się do 100 zł do 1000 zł.
10. Oczyszczacz i nawilżacz powietrza
Automatyczne nawilżacze posiadają funkcję inteligentnego nawilżania. Odpowiednie czujniki w urządzeniu samodzielnie sterują intensywnością pracy, zgodnie z poziomem temperatury i stopnia nawilżenia powietrza w pomieszczeniu. Niektóre modele wyposażone są dodatkowo w jonizatory powietrza, zabijające znajdujące się w otoczeniu pleśnie, grzyby i inne niebezpieczne patogeny.
Podsumowanie — dbanie o odpowiednia wilgotność w domu jest istotne!
Wilgotność powietrza i temperatura w naszym domu mają ogromny wpływ na nasze dobre samopoczucie fizyczne i psychiczne. Ich wartości są od siebie zależne. Jeżeli mamy chłodno w mieszkaniu, to wilgotność w nim rośnie. Znowu zbyt ciepło, powoduje spadek wilgotności i wysuszenie powietrza w pomieszczeniu. Zarówno jedna, jak i druga sytuacja nie są korzystne dla naszej kondycji zdrowotnej. Dlatego optymalna wilgotność powietrza w mieszkania łączy się z utrzymaniem optymalnej temperatury powietrza na poziomie 21- 22 st.C.
