Kontrłata drewniana zalecana jest w większości dachów spadowych. Tworzy ona odstęp między więźbą dachową a poszyciem dachowym. Dzięki temu zapewnia ona dobrą cyrkulację powietrza, a pod zadaszeniem nie gromadzi się wilgoć. Łaty i kontrłaty trzeba niekiedy zastosować do konkretnych rodzajów poszyć dachowych, o ile takie wymogi określone są przez producenta danego pokrycia dachowego. Czym jest kontrłata i jakie ma zastosowanie- dowiesz się w tym artykule.
Kontrłata – co to jest?
Kontrłata jest drewnianą listwą lub deską, stosowaną na spadzistych dachach. Na ogół sam producent danego pokrycia dachowego wymaga do jego montażu zastosowania łaty i kontrłaty. Ale kontrłaty warto zamontować w każdym wypadku, ponieważ zapewniają lepszą cyrkulację powietrza, co eliminuje gromadzenie się wilgoci pomiędzy więźbą a poszyciem dachowym, a tym samym butwieniem konstrukcji i w konsekwencji przeciekanie dachu. Kontrłata również zapewnia lepszą przyczepność poszycia dachowego oraz łatwiejszy jego montaż. Zastosowanie takiego rozwiązania gwarantuje większą szczelność i funkcjonalność.
Montaż takiej kontrłaty wymaga precyzji i stosowania właściwych odległości, w zależności od rodzaju poszycia dachowego. Zastosowanie kontrłaty jest szczególnie wymagane przy układaniu dachówki.
Same kontrłaty wykonane są z najwyższej jakości drewna, które musi być właściwie zaimpregnowane i przechowywane. Na ogół tego typu elementy wykonuje się ze świerku, jodły, bądź sosny.
Łata a kontrłata – jaka jest różnica
Łaty i kontrłaty tworzą razem ołatowanie, które jest niezbędnym elementem wentylacji i bazą pod pokrycie dachowe. Między nimi istnieje równica konstrukcji, grubości i zastosowania. Kontrłatę układa się w pionie wzdłuż dachu. Natomiast łatę montuje się na tym deskowaniu. Przy wykonywaniu tych robót, dekarz stosuje odpowiednie odległości, ściśle zgodnie z zaleceniami producenta. Należy trzymać się wytycznych producenta dla danego poszycia dachowego.
Kontrłaty drewniane mają zazwyczaj wymiary 2,5 × 5 cm. Parametry łaty są zależne od kilku czynników, a mianowicie:
- rodzaju i wagi pokrycia dachowego
- kąta nachylenia dachu
- lokalizacji budynku i warunków atmosferycznych w danym regionie.
Dlatego wymiary łat mogą się między sobą różnić w zależności od rodzaju i wagi pokrycia dachowego.
Dla blachodachówki i płyt bitumicznych stosuje się łaty o przekroju 5 × 4 cm. Natomiast cięższa dachówka ceramiczna wymaga łaty o większym przekroju, bo np.6 × 4 cm. Zatem łaty mają większy przekrój niż kontrłaty.
Jakie są rodzaje kontrłat
Na ogół wykonuje się je z drewna zaimpregnowanego i odpowiednio wysezonowanego, które gwarantuje odpowiednią trwałość i twardość materiału. Dlatego kontrłaty są wykonywane z drewna iglastego, czyli sosnowego, jodłowego lub świerku. Kontrłata dachowa ma wymiar belki o przekroju 2,5 × 5 cm.
Zastosowanie kontrłat – do czego są używane?
Kontrłata dachowa jest drewnianą listwą lub deską, która wraz z łatą tworzy element konstrukcyjny, umożliwiający zbudowanie więźby dachowej na budynku. Stanowi istotny element konstrukcyjny przy budowie dachów spadzistych. Kontrłata jest mocowana w układzie prostopadłym do łaty i jest podstawą do zbudowania konstrukcji łączeń łat dachowych. Układ łata a kontrłata nazywa się ołatowaniem, który jest bazą do mocowania wybranego pokrycia dachowego.
W konstrukcjach dachów kontralty pełnią następujące funkcje:
- oddzielają pokrycie dachowe od powłoki wstępnej i konstrukcji nośnej
- tworzą szczeliny wentylacyjne, przez które powietrze dostaje się pod warstwę poszycia. Taka przestrzeń zmniejsza ryzyko gromadzenia się wilgoci, która z czasem może wnikać do wnętrza budynku
- zapewniają trwałe podstawy do mocowania łat
- umożliwiają regulację nierówności dachu.
Co może powodować brak kontrłaty w konstrukcji dachu
Montaż kontrłat jest niezbędny w konstrukcjach dachów spadzistych. Zapewniają one odpowiednią wentylację i cyrkulację powietrza. Ich brak może być źródłem wielu problemów, takich jak:
- powstawanie i kumulowanie się wilgoci
- przeciekanie dachu
- powstawanie luzów w więźbie dachowej w miejscach mocowania pokrycia dachowego
- rozwój grzybów, co prowadzi do gnicia konstrukcji więźby dachowej.
Drewno jest to surowiec, który kurczy się pod wpływem działania warunków atmosferycznych. Z upływem lat w miejscach, gdzie zostały wbite gwoździe, pojawiają się luzy, przez które może wniknąć woda. Wpływająca po gwoździu woda będzie wnikała w głębsze warstwy dachu, a z czasem pojawi się na suficie i ścianach. Stąd zastosowanie kontrłat eliminuje ewentualne przyszłe zacieki.
Montaż kontrłat niezalecany jest w przypadku zastosowania bardzo małej dachówki.
Jak montowana jest kontrłata na konstrukcji dachowej
Przed przystąpieniem do prac związanych z łaceniem dachu, należy sprawdzić więźbę dachową oraz geometrię samego dachu. Nierówności płaszczyzn krokwi należy je wyrównać. Koryguje się również różnice długości połaci dachowej w poziomie i po spadku. Dzięki temu sprawdzimy jakość prac dekarskich oraz unikniemy błędów na etapie łacenia dachu. Ustalamy także długości krokwi, które mają uzyskać założony efekt estetyczny w kalenicy, bez potrzeby docinania dachówki.
Odpowiednie wymiary ustala się zgodnie ze wzorem:
SL = 1.LA+n x LA+LAF
gdzie:
SL = długość krokwi
1.LA = rozstaw łaty okapowej
n = ilość rzędów
LA = średnia długość krycia (rozstaw łat)
LAF = odległość ostatniej łaty od punktu wierzchołkowego kontrłat
Następnie układamy membranę paroprzepuszczalną. Na jej powierzchni montuje się kontrłaty, które oprócz wymienionych powyżej cech, mają również za zadanie przymocowanie folii do konstrukcji dachu. Dobór długości kontrłat, zależy od długości krokwi. Kontrłaty łączy się w części kalenicowej i mocuje się je na nakładkę, albo docina na ukos w pionie.
Ceny łat i kontrałt – jakie jest ich koszt?
Kontrłaty kupuje się na metry. Dlatego ich cena uzależniona jest od metra bieżącego. Na ogół za deskę o przekroju 2,5 × 5 cm zapłacimy ok. 2 zł za metr bieżący. Niemniej jednak za materiał atestowany i odpowiednio impregnowany, ta cena będzie większa. Za drewno impregnowane zapłacimy ok. 3 zł za metr bieżący.
Zarówno łaty jak kontrłaty impregnuje się certyfikowanymi antyseptykami w tartakach. Dzięki temu te materiały są zabezpieczone przed wczesną degradacją drewna, a tym samym mają zwiększoną trwałość.
Co ciekawe kontrłata nie jest aż tak droga, jak same łaty. Łata drewniana w zależności od przekroju jej cena waha się od 3 zł do 11 zł za metr bieżący. Za łatę o przekroju 6 × 4 cm zapłacimy ok. 3 zł za metr bieżący. Łaty o przekroju 6 × 8 cm kosztują ok. 6 zł za metr bieżący, a 8 × 8 cm, to koszt 11 zł/ mb.
Budowa konstrukcji dachu jest jedną ze znacznych inwestycji pod względem kosztów. Samo deskowanie dachu może kosztować ok. 1000 zł.