Na etapie projektowania i układania instalacji wodnych, musimy zdecydować jakie typy rur zamontujemy w tego typu systemie. Jednym z najważniejszych kryterium doboru rur do konkretnej instalacji wodno- kanalizacyjnej jest wybór materiału, z którego będą one wykonane. Średnice rur na ogół są znormalizowane i określone w projekcje wykonawczym. Niemniej jednak materiały różnią jakością, właściwościami i ceną. Zatem jakie rury do wody warto wybrać do instalacji wodnych.
Rury do wody – rodzaje materiałów
Instalacje wodne wykonuje się z trzech podstawowych materiałów:
- stal w wersji czarnej i ocynkowanej
- miedz
- tworzyw sztucznych
Każdy z tych materiałów ma inne właściwości oraz posiada swoje wady i zalety, jako materiał na rury doprowadzające wodę do budynków mieszkalnych i nie tylko.
Rury stalowe
Zaletą rur stalowych jest:
- duża wytrzymałość mechaniczna
- brak konieczności gęstego mocowania przewodów
- odporność na wysokie temperatury
- względnie mała rozszerzalność cieplna
Wadą rur stalowych jest:
- brak odporności na korozję
- rury są ciężkie i szybko tracą ciepło
- łatwo zbierają się w nich różnego rodzaju osady, glony, bakterie oraz osadza się w nich kamień
Gdy chcemy użyć stalowych rur do wody użytkowej, to musi to być stal ocynkowana. Niemniej jednak stal ocynkowana dobrze wytrzymuje temperatury do 60 st. C. Dlatego nie stosuje się jej w instalacjach grzewczych i nie poddaje się jej spawaniu, ani wyginaniu.
Rury miedziane
Rury miedziane wydają się najlepszym rozwiązaniem, jeżeli chodzi zastosowanie ich do systemów wodno-kanalizacyjnych. Rury miedziane są:
- odporne na uszkodzenia mechaniczne
- odporne na wysoką temperaturę i korozję, z tego też względu mogą być używane jako rury do ciepłej wod
- na ściankach nie osadza się kamień
- rurki do wody z miedzi mają właściwości bakteriostatyczne, czyli na ich ściankach nie rozwijają się bakterie. Mogą być z powodzeniem używane, jako rury do wody pitnej.
Dzięki znikomemu oporowi hydraulicznemu miedziane rury do instalacji wodnej mają niewielką średnicę.
Wadą tych rur jest to, że:
- podatne są na działanie wody miękkiej. Dlatego można je stosować, gdy pH wody nie jest większe niż 7.0.
- korodują pod wpływem dużej ilości dwutlenku węgla w wodzie, jonów siarczanu, związków manganu i amoniaku.
- miedź utlenia się w kontakcie z urządzeniami ze stali ocynkowanej lub aluminium.
Miedziane rury do ciepłej wody muszą być zaizolowane, ponieważ mieć jest dobrym przewodnikiem ciepła, więc gorąca woda szybko traci w niej temperaturę.
Rury do wody z tworzyw sztucznych
Rury z PCV obecnie są najpopularniejszym materiałem na wykonywanie instalacji wodno- kanalizacyjnych w budynkach mieszkalnych i nie tylko.
Zaletą rur z PCV jest ich lekkość i łatwość transportu i montażu. Ponadto nie korodują i nie są podatne na tworzenie się osadów. W przypadku zimnej i ciepłej wody nie ma specjalnie wymagań co do ich wytrzymałości termicznej.
Mamy wiele odmian rur z PCV, wykonanych z różnych tworzyw sztucznych. Najprostsze z nich to: polichlorek winylu, polietylen, polibutylen, polipropylen. W sprzedaży są też droższe rury z polietylenu usieciowanego, które są odporne na wysoką temperaturę oraz ciśnienie. Rury PCV z polietylenu wielowarstwowe charakteryzują się dużą odpornością termiczną, chemiczną oraz małą rozszerzalnością cieplną.
Wady rur PCV to:
- przenikanie tlenu przez ścianki, jest o tyle większe, im wyższa jest temperatura w rurze. Tlen nie tyle szkodzi rurom PCV, o ile metalowym elementom instalacji.
- rury PCV wymagają solidnego zamocowania do ścian, tak by nie uległy odkształceniom. Mają one również dużą odkształcalność wzdłużną, która wymaga korekty na dłuższych odcinkach.
- rury z tworzyw posiadają grube ścianki i wymagają sporych wgłębień, gdy chcemy je ukryć pod tynkiem.
- tworzywa są podatne na rozwój niekorzystnej flory bakteryjnej.
Jaka średnice rur wybrać do instalacji wodnej?
Instalację wodną tworzy się z materiałów twardych i miękkich. Średnice tych rur zależą w dużej mierze od rodzaju materiału zastosowanego do budowy takiej instalacji oraz założeń projektowych.
Gdy decydujemy się na budowę naszej instalacji z rur sztywnych, to tworzymy proste odcinki, łączone z odpowiednimi kształtkami. Łączenia takie mogą być klejone, zgrzewane, zaprasowane lub skręcane. Połączenia te muszą być wykonane ściśle z wytycznymi producenta, bo one zazwyczaj są odpowiedzialne za ewentualne awarie. Natomiast rury miękkie, które mogą być zarówno z tworzywa lub miedzi nie wymagają kształtek do ich połączeń, co w dużej mierze ułatwia ich instalację. Na ogół stosowane są w miejscu łączenia rozdzielacza z baterią.
Rury do instalacji wodnej – które rozwiązanie jest najtańsze i najdroższe?
Jakie rury do instalacji wodnej wybrać ? Do instalacji wodnej stosuje się zarówno rury miedziane, stalowe i pcv. Generalnie najdroższym materiałem jest miedź. Przy tym w tym wypadku cenę takiej instalacji podnosi jej kłopotliwe i droższe wykonawstwo. A zatem materiał i robocizna podnoszą cenę takiej instalacji.
Najtańsze wykonawstwo będziemy mieli z rur pcv. Nie dość ze sam materiał jest dość tani, to również nie sprawia aż takiego kłopotu w wykonaniu takich połączeń. Zatem i koszt materiału i robocizna będą najtańsze.
Niemniej jednak na ogół tworzy się połączenia mieszane, czyli rury stalowe ocynkowane lub miedziane i pcv. Instalacje z elementów metalowych i pcv stosuje się szczególnie tam, gdy na linii mamy zamontowane urządzenie do podgrzewania wody. W tym wypadku bezpośrednio za nim instaluje się odcinek rur stalowych lub miedzianych (ok. 0,5 m), który następnie łączy się z instalacją z tworzywa. Taka forma instalacji wydaje się najtrwalsza.
Jednej instalacji wodnej nie powinno się łączyć elementów z różnych materiałów. Wszystkie elementy orurowania, czyli rury oraz kształtki powinny być jednego producenta, ze względu na wielkości i systemy łączenia danych podzespołów.
Jednak niezależnie jaki materiał wybierzemy na rury i kształtki do instalacji wodnej, wszystkie one muszą mieć znak CE oraz atest Państwowego Zakładu Higieny, wydawany produktom nadającym się do kontaktu z wodą pitną.
