Beton jest mieszaniną cementu, wody i kruszywa. Taką mieszankę betonową można wyodrębnić pod względem takich cech, jak: ciężar właściwy, gęstość i klasa wytrzymałości. Na parametry betonu mają wpływ takie czynniki jak: rodzaj cementu, skład mieszanki, wiek betonu oraz warunki środowiskowe.
Skład betonu i jego waga
Ciężar betonu zależy od jego składu, w tym proporcji dodanych surowców i gęstości. Europejskie normy określają konkretne receptury betonu, które są przyporządkowane w klasy. Klasy betonu katalogują poszczególne składy betonu oraz ich ciężar. Sam skład betonu oraz zawarte proporcje cementu, kruszywa i wody określają jego cechy wytrzymałościowe, a szczególnie wytrzymałość na ściskanie.
Wytrzymałość na ściskanie określa wielkość naprężeń, które może przenieść beton. Wpływ na konkretną wartość naprężeń ma również wskaźnik wodno-spoinowy, czyli ilość wody dodanej do mieszanki betonowej. Im mniej wody, a więcej spoina, tym beton jest mocniejszy, a zarazem cięższy.
Ile to jest kubik betonu?
1 kubik betonu = 1 m3 mieszanki betonowej. Jego waga zależy od rodzaju i klasy betonu.
Klasy betonu i sposoby jej określania
Obecnie klasa betonu określana jest literą C i dwoma oddzielnymi liczbami. Litera C przestawia wytrzymałość na ściskanie. W starszym nazewnictwie funkcjonowało oznaczenie B i jeszcze możemy się z nim spotkać.
Wyróżniamy 16 klas betonu ciężkiego i zwykłego, te najbardziej popularne:
- C8/10 (dawniej B10)
- C12/15 ( dawniej B15)
- C16/20 (dawniej B20)
- C20/25 ( dawniej B25)
- C25/30 (dawniej B30)
Ogólnie wartości przy C są klasyfikowane aż do 100. Im przy literce C wyższa wartość, tym beton charakteryzuje się lepszą wytrzymałością na ściskanie.
W klasyfikacji europejskiej mamy również klasy betonu lekkiego, określone literą L (light) i C, określającej własności wytrzymałościowe. I tak: LC8/9, LC12/13, LC16/18, LC20/22, LC25/28 itp.
Kubik betonu – waga m3 betonu
Ciężar właściwy betonu możemy określić po jego typie. Rodzaj również determinuje jego przeznaczenie do określonych prac murarskich i projektów budowlanych. Zgodnie z klasyfikacją europejską (PN-EN 206) objętościowa waga betonu dzieli go na:
- Beton ciężki o gęstości powyżej 2600 kg/m3, 1 kubik waży powyżej 2600 kg. Materiał ten wykonany jest z mieszanki kruszyw specjalnych. Cechuje go wysoka odporność na temperaturę i zdolność pochłaniania promieniowania jonizującego. Wykorzystywany jest w budownictwie do budowy osłon biologicznych.
- Beton zwykły gęstość betonu od 2000 kg/m3 do 2200 kg/m3 ( 1 kubik = 2000-2200 kg) oraz od 2200 do kg/m3-2500 kg/m3 (1 kubik = 2200-2500 kg). Lżejsza wersja betonu powstaje z kruszyw porowatych. Cięższy beton zawiera mieszaninę kruszyw naturalnych i łamanych. Beton o mniejszym ciężarze jest wykorzystywany w produkcji np. ścian osłonowych, pustaków stropowych oraz innych elementów wykazujących dobre właściwości izolacji cieplnej. Cięższy beton jest używany do budowania elementów konstrukcyjnych, przenoszących duże obciążenia np. fundamentów, czy stropów.
- Beton lekki posiada gęstość od 800 do 2000 kg/m3 ( 1 kubik = 800- 2000 kg). Ten rodzaj betonu powstaje z mieszaniny lekkich kruszyw. Beton lekki służy do produkcji prefabrykatów budowlanych oraz lekkich elementów ściennych i stropowych. Ten rodzaj betonu ma również zastosowanie do wyrównywania podłoża i warstwy podkładowej np. pod kostkę brukową.
Wyróżniamy sześć klas gęstości betonu lekkiego:
- 1,0: od 800 do 1000 kg/m3
- 1,2: od 1000 do 1200 kg/m3
- 1,4: od 1200 do 1400 kg/m3
- 1,6: od 1400 do 1600 kg/m3
- 1,8: od 1600 do 1800 kg/m3
- 2,0: od 1800 do 2000 kg/m3.
Klasa betonu a jego zastosowanie
Waga 1 kubika betonu (1 m3) pozwala nam określić własności i zastosowanie danej mieszanki betonowej w budownictwie. Na ogół przy amatorskich pracach budowlanych, niewielką ilość betonu możemy wymieszać ręcznie. Przy większych pracach budowlanych potrzebna jest do tego już betoniarka. Na ogół fachowcy budowlańcy potrafią określić ilość potrzebnych kubików betonu oraz jego rodzaj w zależności od zastosowania.
Przykładowo do budowy tarasu wykorzystuje się beton C12/15, o mniejszej wytrzymałości na ściskanie. Na wylewkę podłogową potrzeba już nieco mocniejszego betonu i w tym przypadku sprawdzi się C16/20 lub C20/25. Pod wylewkę betonową stosuje się beton o wytrzymałości na ściskanie 20 MPa, czyli z powodzeniem może być C16/20. Na etapie projektowania danego obiektu budowlanego, projektant określa rodzaj i klasę zastosowanego betonu pod wyszczególnione elementy konstrukcyjne obiektu budowlanego.
Ile kosztuje kubik betonu?
To ile kosztuje 1 m3 betonu w dużej mierze zależy od kilku czynników, na które się składa:
- klasa betonu
- rodzaj zastosowanych domieszek, poprawiających jego własności
- rodzaj użytych surowców do jego produkcji np. typ cementu oraz kruszywa
- transport betonomieszarką
- miejsce zakupu oraz marża samego producenta.
Zatem za 1 kubik betonu możemy zapłacić od 150 zł do 350 zł. Na około 75% tej ceny wpływają składniki samej mieszanki, czyli rodzaj cementu, kruszywa oraz dodatkowe domieszki uszlachetniające.
Najdroższy składnik betonu stanowi cement, gdyż to jest główny materiał spajający całość mieszanki. Zatem im więcej cementu dodajemy, tym klasa wytrzymałości betonu jest wyższa. Zatem im więcej dodajemy cementu, tym klasa betonu się podwyższa i rośnie cena za 1 kubik mieszanki betonowej.
Przykładowe ceny za beton, w zależności od jego klasy:
- B10 (C8/10) kosztuje od 160 do 190 zł netto za kubik
- B15 (C12/15) kosztuje ok. 200 zł netto za kubik
- B20 (C16/20) kosztuje ok. 220 zł netto za kubik
- B25 (C20/25) kosztuje ok. 240 zł netto za kubik
- B30 (C25/30) kosztuje ok. 250 zł netto za kubik
Powyższe ceny dotyczą betonów zwykłych bez domieszek. Warto tutaj przypomnieć, że nasz mieszanka betonowa prócz samego cementu, kruszywa i wody może zawierać również różnego rodzaju tzw. dodatki uzdatniające np. poprawiające elastyczność mieszanki, powodujące lepszą przyczepność, ułatwiające samo poziomowanie się mieszanki lub wpływające na szybszy proces twardnienia betonu, a także poprawiają ogólne jego własności. Wybór mieszanki betonowej z dodatkowym domieszkami, zwiększa jego cenę za jeden kubik.
