Wybór zaprawy klejowej do płytek jest równie ważny, jak i dobór odpowiednich wzorów płytek. Klej do glazury występuje w wielu typach i klasach, określających rodzaj powierzchni i ceramiki, na których może być stosowany. Dlatego nie jest to obojętne, jaki klej do glazury wybierzemy. Jego wybór w dużej mierze będzie podyktowany wieloma czynnikami, na które składa się rodzaj podłoża pod kafle, typ glazury oraz miejsce układania płytek. Kleje do płytek posiadają oznaczenia, które pozwalają w łatwy sposób zidentyfikować ich przeznaczenie.
Kleje do płytek – oznaczenia i klasyfikacje klejów
Zaprawa klejowa powinna trwale i stabilnie łączyć glazurę z danym podłożem. Jednak aby tak się stało należy dobrać optymalny klej do kafelek, biorąc pod uwagę wilgotność podłoża, jego rodzaj i wytrzymałość oraz inne cechy charakterystyczne płytek i samego podłoża. Zatem jak poznać, jaki klej jest do czego.
Na opakowaniu z zaprawą klejową do kafelek występuje litera C, która oznacza kleje cementowe. Ten rodzaj zaprawy sprzedawany jest w formie suchej i wymaga rozrobienia jej z wodą, w proporcjach podanych na opakowaniu. Ten typ mieszanki klejowej do glazury jest najbardziej popularny i powszechnie rozpoznawalny w marketach budowlanych.
Drugi rodzaj zaprawy do kafelek, to klej do płytek dyspersyjny, który jest oznaczony literą D. Na ogół jest to elastyczna masa klejowa, już gotowa do użytku.
Kolejną rodziną zapraw są kleje reaktywne, oznaczone literą R. Ten rodzaj stanowią kleje na bazie żywic epoksydowych lub poliuretanowych. Uważane są za zaprawy specjalistyczne, które charakteryzują się bardzo wysoką przyczepnością i mogą być zastosowane do różnego typu podłoży.
Na ogół stosuje się je na trudne podłoża oraz przy wysokich obciążeniach mechanicznych.
Kleje do glazury również posiadają dodatkowe funkcje i właściwości, i tak:
- C1- kleje normalne wiążące (cementowe)
- C2- kleje o podwyższonych parametrach
- F- kleje szybkoschnące
- T- kleje o zmniejszonym spływie (do glazury na ścianie)
- E- kleje o wydłużonym czasie otwartym (do układania płytek wielkoformatowych)
- S1- kleje odkształcalne (polecane przy tarasach i balkonach)
- S2- kleje o wysokiej odkształcalności (powyżej 5 mm)
Na ogół symbole te są ze sobą zestawione. I tak na przykład możemy spotkać się z oznaczeniem na opakowaniu C1F, czyli klej normalny cementowy, szybkoschnący.
Zasady doboru kleju do płytek:
- Kiedy mamy płytki wielkoformatowe, gres, czy marmur, to w takim przypadku najlepiej sprawdzi się klej o wysokiej przyczepności.
- Do białego marmuru używamy zaprawę na bazie białego cementu
- Płytki na zewnątrz kleimy zaprawą mrozoodporną
- Na ściany kładziemy kleje o zmniejszonym spływie
- Ogrzewanie podłogowe wymaga zaprawy uelastycznionej
- Gdy zależy nam na czasie, aby klej szybko związał, to wybieramy zaprawę z literką F (szybkoschnącą).
Właściwości płytek a dobór kleju
Najważniejszym parametrem płytek jest ich nasiąkliwość. W typowej glazurze i terakocie doskonale się sprawdzi zarówno klej już gotowy, jak i zaprawa klejowa do rozprowadzenia. Natomiast płytki o nasiąkliwości poniżej 1% (np. gresowe) wymagają zapraw o podwyższonej przyczepności.
Wielkość samych płytek nie jest bez znaczenia. Obecnie modne duże formaty np. posadzkowe należy montować zaprawami klejącymi o konsystencji ciekło- plastycznej, która całkowicie pokryje powierzchnię płytki. W tym wypadku użycie gęściejszego materiału spowodowałoby nierównomierne przyklejenie się kafla, a w konsekwencji doszłoby do pęknięcia całej płytki pod wpływem obciążenia.
Dobór kleju a rodzaj podłoża
Podłoże gipsowe i gipsowo-kartonowe
Kleje cementowe na ogół stosuje się na ściany i podłogi zarówno w pomieszczeniach takich jak kuchnia, korytarz itp. Jeżeli ściany lub podłoga nie wymagają specjalnych warunków, wystarczy zwykła zaprawa cementowa, ewentualnie na ściany o zmniejszony spływie (T). Niemniej jednak na ogół mamy tutaj do czynienia z podłożem gipsowym lub płytą karton-gips. Natomiast cement wchodząc w reakcje z gipsem, zwiększa swoja objętość, nawet dziesięciokrotnie, co w konsekwencji powoduje odpadanie płytek. Płyty gipsowo- kartonowe zaś lubią chłonąć wodę, co powoduje, że zaprawa prawidłowo się nie związuje, a tym samym znowu możemy mówić o odpadaniu płytek ceramicznych. Dlatego zarówno podłoże gipsowe, jak i płyty gipsowo-kartonowe należy zagruntować. Na ogół nawet skuwa się tynki gipsowe przed położeniem kafelek.
W zależności od pracującego podłoża
Ściany działowe, ogrzewanie podłogowe oraz elementy podlegające drganiom oraz wahaniom temperatur wymagają masy klejowej elastycznej. Ten rodzaj zapraw posiada zwiększoną zawartość polimerów, które wpływają na elastyczność i przyczepność samej zaprawy, a przy okazji wzbogacają je o dodatkowe właściwości. Tego typu kleje również sprawdzą się w przypadku dużych płytek na przykład o wymiarach 30 × 40 cm i większych. Masę elastyczną stosuje się również na elewacjach, powierzchniach o gorszej przyczepności, takich jak: szkło, stare okładziny ceramiczne, powłoki malarskie i płyty drewnopochodne.
Dobór kleju do płytek łazienkowych
Łazienka ma swój specyficzny mikroklimat. Może tu być bardzo ciepło i wilgotno. Do montażu płytek we wnętrzu łazienki warto zastosować kleje wodoodporne. W tym wypadku sprawdzi się klej elastyczny o podwyższonej przyczepności do płytek gresowych. Gdy układamy je na starych kafelkach, to najlepiej wybrać klej dyspersyjny, lub zaprawę z cementem szarym. Kleje do gresu i klinkieru mają dużą siłę związywanie i doskonale nadają się do dużych płytek w łazience o niskiej nasiąkliwości. Ten sam typ kleju na bazie białego cementu, można wybrać do marmuru, szkła, piaskowca, mozaiki oraz gresu szkliwionego. Ten rodzaj materiałów najtrudniej przymocować do powierzchni, ponieważ mają gładką i nienasiąkliwą strukturę.
Obecnie dość popularny kamień w łazience, wymaga dopasowania zaprawy klejącej do stopnia wrażliwości płytek kamiennych. Przy I stopniu wrażliwości wybierz zaprawę uniwersalną, do II st. klej szybkowiążący, a do III stopnia klej R2, czyli reaktywny klasy 2.
Na płytki wielkoformatowe stosujemy kleje klasy C2S1 lub C2S2.
Zaprawy szybkowiążące
W miejscach tzw. ciągu komunikacyjnego, użyteczności publicznej, do których zaliczamy korytarze, chodniki, schody itp. stosuje się zaprawy klejowe szybkoschnące, które wiążą płytki już po kilku godzinach.
Dobór kleju do płytek w wilgotnych pomieszczeniach
Baseny, łaźnie, myjnie to miejsca stale mokre. Wymagają one zarówno zapraw klejowych wodoszczelnych, jak i spoin o właściwościach wodoodpornych. Aby móc w tych miejscach użyć zapraw klejowych, należy uprzednio odpowiednio zabezpieczyć podłoże.
Jaki klej do płytek na zewnątrz?
Na zewnątrz używa się na ogół zapraw klejowych cementowych mrozoodpornych. Ze względu na charakter samego podłoża, odpowiednio dobrany klej, oprócz konkretnych własności musi być odporny na działanie czynników atmosferycznych, a szczególnie mrozu. W innym przypadku już przy pierwszych przymrozkach płytki mogą odpadać.