Na budowę szamba najczęściej decydują się osoby, których domy nie mają możliwości przyłączenia do sieci kanalizacyjnej. Szambo ekologiczne to doskonała alternatywa dla szamba tradycyjnego i przydomowej oczyszczalni ścieków, głównie ze względu na koszt inwestycji. Czym wyróżnia się i jak działa szambo ekologiczne? Czy warto zdecydować się na budowę przydomowego zbiornika na ścieki? Co trzeba wiedzieć, planując inwestycję i kiedy konieczne będzie uzyskanie pozwolenia na budowę szamba? Czytaj dalej i dowiedz się więcej o szambie ekologicznym i jego budowie!
Czym jest szambo ekologiczne?
Szambo ekologiczne (często błędnie nazywane przydomową oczyszczalnią ścieków) to nic innego jak zbiornik bezodpływowy przeznaczony do oczyszczania pochodzących z gospodarstwa domowego ścieków. Zbiorniki mogą być zbudowane z różnych materiałów, jednak najtrwalszymi i najczęściej polecanymi są szamba betonowe. Nazwa szamba ekologicznego wzięła się ze sposobu działania tego rodzaju sieci kanalizacyjnej i częstotliwości opróżniania zbiornika w porównaniu do szamba klasycznego.
Z czego składają się szamba ekologiczne?
Na system przydomowego szamba ekologicznego składają się między innymi zbiorniki bezodpływowe na nieczystości ciekłe i stałe, a także kosze filtracyjne i perforowane przewody pełniące funkcję drenażu rozsączającego. Ostatnim elementem systemu szamba są montowane na końcach drenów tak zwane kominki, służące do dostarczania do układu powietrza ułatwiającego rozkład nieczystości.
Jak działa przydomowe szambo ekologiczne?
Sposób działania szamba ekologicznego nie należy do skomplikowanych. W pierwszej kolejności ścieki trafiają do zbiornika pełniącego funkcję tak zwanego osadnika wstępnego, w którym zachodzi zjawisko sedymentacji. Nieczystości stałe osiadają wówczas na dnie zbiornika, oddzielając się od nieczystości ciekłych. Aby ograniczyć łączenie się odpadów, w systemie znajdują się specjalne kosze filtracyjne, zapobiegające przedostawaniu się nieczystości stałych do cieczy.
Kolejno nieczystości trafiają do drenażu rozsączającego, którego zadaniem jest odprowadzanie częściowo oczyszczonych ścieków do gruntu. Znajdujące się w systemie przewody transportują ścieki pod ziemią, a zamontowane na drenach kominki napowietrzają cały układ, przyspieszając rozkład nieczystości. Posiadając system szamba ekologicznego, należy pamiętać o niesadzeniu w jego pobliżu roślin z rozwiniętym systemem korzeniowym, co mogłoby wpłynąć na zniszczenie przewodów drenujących.
Szambo ekologiczne a przydomowa oczyszczalnia ścieków
Wiele osób błędnie rozumie jak działają przydomowe oczyszczalnie ścieków, często nazywając je szambami ekologicznymi. O ile każdy z systemów służy do gromadzenia nieczystości i odprowadzania ich do gruntu, różnica polega na szczegółowym sposobie działania sieci. W przypadku szamb ekologicznych ścieki oczyszczane są jedynie w jakiejś części, przez co konieczne jest czyszczenie zbiornika raz lub dwa razy w roku przez profesjonalną firmę asenizacyjną. W przypadku przydomowej oczyszczalni ścieków nieczystości zostają unieszkodliwione w całości, umożliwiając odprowadzenie do gruntu rozłożonych substancji prostych, zapobiegając zanieczyszczaniu wód gruntowych. Warto jednak pamiętać, że budowa przydomowej oczyszczalni ścieków to duży wydatek.
Czy warto zdecydować się na budowę własnej sieci kanalizacyjnej?
Inwestycja we własne szambo ekologiczne to rozwiązanie dla osób posiadających działki z brakiem możliwości przyłączenia do istniejącej sieci kanalizacyjnej. Budowa szczelnego zbiornika zapewnia bezproblemowe odprowadzanie ścieków z gospodarstwa domowego szczególnie w miejscach, gdzie nie ma dostępu do systemów kanalizacyjnych. Wbrew pozorom inwestycja nie jest sporym wydatkiem, a zapewnia bezpieczne odprowadzanie nieczystości bez obaw o awarie działania układu.
Obowiązkiem posiadaczy własnego szamba jest regularne opróżnianie zbiornika na nieczystości, aby uniknąć wypłynięcia ścieków na działkę. Warto jednak podkreślić, że kontrolę stanu napełnienia zbiorników umożliwiają specjalne czujniki, które wysyłają do domu sygnał o poziomie nieczystości. W przypadku szamb tradycyjnych wywóz ścieków przez firmę asenizacyjną należy wykonywać mniej więcej raz w miesiącu, zaś w przypadku szamb ekologicznych opróżnianie zbiornika wystarczy wykonać raz lub dwa razy w roku.
Budowa szamba – co trzeba wiedzieć?
Decydując się na budowę szamba ekologicznego, pod uwagę należy wziąć kilka aspektów, takich jak rozmiar zbiornika, czy wymogi prawne. Aby dobrać wielkość szamba ekologicznego, najpierw należy uświadomić sobie, jak wiele osób będzie przebywało na co dzień w gospodarstwie domowym i produkowało ścieki. Na rynku można znaleźć zbiorniki o pojemności od 4 do 12 metrów sześciennych, dzięki czemu wybór odpowiedniego szamba nie jest problematyczną kwestią.
Przyjęło się, że osoba dorosła zużywa miesięcznie od 2 do 3 metrów sześciennych wody, z czego aż 90% cieczy trafia do ścieków. Oznacza to, że dorosły produkuje około 2,5 metra sześciennego nieczystości, a w przypadku dzieci wartość ta wynosi o około połowę mniej. Przykładowo, dla czteroosobowej rodziny (2+2), najlepszym rozwiązaniem będzie wybór zbiornika o pojemności od 6 do 8 metrów sześciennych. Warto dodać, że znaczenie przy produkcji ścieków ma także zużycie wody przez sprzęty AGD, częstotliwość brania kąpieli, czy rodzaj pracy (zdalna lub stacjonarna).
Biorąc pod uwagę przepisy dotyczące budowy szamba, przede wszystkim należy pamiętać o zachowaniu odpowiednich odległości od budynku i granicy działki. Według Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, szambo powinno znaleźć się w odległości:
- nie mniej niż 2 metrów od granicy działki,
- co najmniej 5 metrów od budynków mieszkalnych,
- 1,5 metra od gazociągów i wodociągów,
- 3 metrów od krzewów i drzew,
- 15 metrów od studni.
Warto pamiętać, że w zależności od terenu, na jakim znajduje się działka, lokalizacja szamba może zostać narzucona odgórnie. Zwykle takie informacje znajdują się w warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Zbiornik nie może zostać wybudowany na obszarach narażonych na występowanie powodzi i zalewanie wodami opadowymi oraz na terenach podlegających szczególnej ochronie środowiska.
Kiedy konieczne jest zgłoszenie budowy szamba?
Budowa szamba wiąże się z ingerencją w grunt, dlatego tak ważne jest, aby przestrzegać wymogów prawnych i nie decydować się na samowolę budowlaną. W przypadku realizowania inwestycji zachodzi konieczność zgłoszenia budowy szamba do właściwego starostwa powiatowego lub urzędu miasta na prawach powiatu. Warto jednak podkreślić, że szambo na zgłoszenie można wybudować tylko w przypadku zbiorników o pojemności nieprzekraczającej 10 metrów sześciennych.
W przypadku szamb większych konieczne będzie uzyskanie pozwolenia na budowę. W takiej sytuacji należy przygotować projekt budowlany i mapę do celów projektowych oraz złożyć dokumenty do odpowiedniej instytucji. Czas oczekiwania na wydanie decyzji wynosi 21 dni w przypadku zgłoszenia budowy oraz co najmniej 65 dni w przypadku ubiegania się o pozwolenie na budowę.
Kto zajmuje się wywozem nieczystości z szamba?
Posiadacze przydomowego szamba zobowiązani są do regularnego opróżniania zbiorników na nieczystości. Niedotrzymywanie obowiązku może wiązać się z nałożeniem przez urząd gminy wysokiej kary pieniężnej. Budując na działce szambo ekologiczne, należy więc podpisać umowę z firmą asenizacyjną, która regularnie będzie opróżniać zbiornik i wywozić nieczystości w odpowiednie miejsce. Ważne jest, aby nie próbować opróżniać szamba samodzielnie. Takim zadaniem mogą zająć się tylko wykwalifikowani specjaliści, którzy opróżnią zbiornik zgodnie z zasadami higieny i bezpieczeństwa środowiska.
Podsumowanie
Budowa szamba ekologicznego to rozwiązanie dla posiadaczy działek bez możliwości przyłączenia do sieci kanalizacyjnej. Zbiorniki magazynują zebrane nieczystości, a dzięki zachodzącym w szambie procesom, ścieki są częściowo oczyszczane i odprowadzane do gruntu przez systemy drenażowe. Decydując się na budowę szamba, należy pamiętać o zgłoszeniu inwestycji lub ubieganiu się o pozwolenie na wykonanie prac, a także o zachowaniu odpowiednich odległości i podpisaniu umowy z profesjonalną firmą asenizacyjną.
