Tuje są najpopularniejszymi iglakami, które z chęcią kupujemy do naszych ogrodów. Pięknie się prezentują, nie są wymagające, a przy okazji świetnie tworzą barierę ochronną przed wścibskim sąsiadem. Warto przy tym zaznaczyć, że te krzewy z czasem stają się dużymi drzewami i wtedy pojawia się kłopot. Zamiast tylko chronić naszej prywatności, zaczynają przesłaniać nam światło i zabierać miejsca w ogrodzie. Dlatego, aby nasze tuje zbytnio nie wyrosły i trzymały się w dobrej kondycji, trzeba je co jakiś czas przycinać.
Kiedy przycinać tuje?
Tuje w formie żywopłotu przycinamy 2 lub 3 razy w roku. Natomiast osobniki rosnące pojedynczo przycinamy gdy są zbyt wysokie, czyli gdy zaburzają kompozycje naszego ogrodu lub dotykają przewodów elektrycznych.
Cięcie tui możemy wykonać w kilku terminach w ciągu roku:
- Pierwszy raz wczesną wiosną, kiedy jeszcze nie mają młodych pędów. Gdybyśmy wykonali ten zabieg później, nasze krzewy straciłyby na urodzie, ponieważ nie byłoby jasnozielonych przyrostów.
- Latem poprawiamy kształt rośliny. W tym wypadku potrzebne będzie jedno lub dwa cięcia, w zależności jak szybko roślina będzie rosła.
- Ostatnie przycinanie tui wykonujemy na przełomie sierpnia i września, aby pobudzone do wzrostu młode gałązki zdążyły zdrewnieć przed zimą.
W przypadku młodych roślin pierwsze cięcie przeprowadzamy dopiero po roku czasu. Najlepiej wczesną wiosną, a kolejne na początku kwietnia przed pojawieniem się pączków.
Rodzaje tui i różnice w ich przycinaniu
Istnieje kilka gatunków tui, które możemy spotkać w naszych ogrodach. Wyróżniamy odmiany Danica i Teddy, które tworzą ten specyficzny kulisty lub kolumnowy pokrój. Ten tuje na ogół rosną, jako pojedyncze osobniki w ogrodzie i dodają mu niezwykłej estetyki. Natomiast najbardziej popularnymi gatunkami są tuje Brabant i Szmaragd. Ten rodzaj krzewów ogół jest wykorzystywany na żywopłoty. Często sadzone są przy skraju działki i tworzą żywą barierę przed sąsiadami lub ruchliwą ulicą. Czasami gdy chcemy odgrodzić jedną część ogrodu od drugiej to, zamiast płotu możemy posadzić szpaler tui brabant lub szmaragd.
Odmiany Danica i Teddy
Nie wymagają regularnego cięcia. Przy tych roślinach w razie potrzeby usuwa się tylko pędy uszkodzone lub zmienione chorobowo.
Natomiast gatunki żywopłotowe wymagają nieco innej pielęgnacji w przycinaniu.
Przycinanie tui Szmaragd
Tuję Szmaragd oraz tuję kolumnową można przycinać w celu zagęszczenia wczesną wiosną. Jeżeli jest sadzona jako drzewo na żywopłot nieformowany, to nie wymaga przycinania.
Cięcie tui Brabant
Tuje Brabant na ogół są przeznaczone na żywopłot strzyżony. Dlatego trzeba je przycinać kilka razy w roku (2 lub 3 razy w ciągu roku).
Jak przycinać tuje?
Pierwsze cięcie wczesną wiosną, najlepiej w drugiej połowie marca lub na początku kwietnia. Należy pierwszy raz przyciąć tuje przed rozpoczęciem sezonu wegetatywnego. Gdy chcemy, aby tuja pięknie rosła, to powinniśmy skrócić jej czubek i boczne pędy o ok. Połowę długości. Przy okazji pozbywamy się uschniętych i uszkodzonych gałązek.
Drugie cięcie tui wykonujemy ok. czerwca. Wtedy młode pędy osiągają kilkanaście centymetrów. Tym razem skracamy ją o 2/3 długości.
Ostatnie cięcie wykonujemy w połowie sierpnia i polega ono na skróceniu pędów o ok. 1 cm. Nie należy ostatniego zabiegu przycinania tui zostawiać do jesieni, ponieważ drzewo potrzebuje mieć czas do regeneracji przed pierwszymi przymrozkami. Gdy przycinamy stare i rozrośnięte drzewa, po obcięciu należy wszystkie duże rany zasmarować preparatem grzybobójczym lub maścią ogrodniczą.
Tuje i przycinanie ich czubków
Dla równego przycięcia czubków tui warto rozciągnąć wzdłuż żywopłotu sznurki przymocowane do palików. Górny sznurek wyznacza linię cięcia, a dolny u podstawy i pełni funkcję pomocniczą. Jeżeli chcemy równo przyciąć żywopłot, to tniemy tylko czubki wzdłuż górnego sznurka. Dlatego przycinamy wierzchołki rośliny, tak aby nasz żywopłot stworzył płaszczyznę poziomą.
Skracanie starej tui jest dość problematyczne, ponieważ roślina im starsza, tym bardziej jest wrażliwa na cięcie. Radykalne cięcie tui, która ma więcej niż 30 lat może spowodować jej uschnięcie. Jeżeli chcemy skrócić taką tuję, to najbezpieczniej jest skrócenie jej o 1,5- 2 m. Zabieg wykonujemy wczesną wiosną, kiedy drzewo jest jeszcze w uśpieniu.
Czym przycinać tuje?
Do cięcia tui niepolecane są typowe nożyce, elektryczne sekatory i kosiarki listwowe, które na ogół są stosowane do przycinania żywopłotów. W tym wypadku sprawdzi się ręczny sekator oraz lekkie nożyce o nieco krótszych ostrzach, którymi łatwo będzie nam manewrować i precyzyjnie przycinać te iglaki. Do formowania i kształtowania tui przydadzą się specjalne cążki do usuwania sęków. Narzędzia stosowane do przycinania tui muszą być czyste, bardzo ostre, aby jak najmniej kaleczyły rośliny.
Wzory przycinania tui – jakie są?
Tuje są bardzo pięknymi iglakami i potrafią dekoracyjnie wkomponować się w aranżacje naszego ogrody. Regularnie przycinane oraz formowane mogą przybierać różne kształty. Niektóre gatunki tui (Danica, Teddy) tworzą pokrój kolumnowy, czy kulisty. W ogrodach możemy spotkać tuje o pokroju jajowatym lub stożkowym. Niemniej jednak można też nadawać im fantazyjne kształty. Obecnie dość popularne w naszych ogrodach jest formowanie tui w spirale.
Wydaje się dość trudno ? Nie tak zupełnie. Przycinanie tui w spirale tak naprawdę nie jest takie trudne. Niemniej jednak wymaga nieco cierpliwości. Samo ciecie musimy wykonać bardzo skrupulatnie, jak i poczekać aż roślina odpowiednio się zagęści i przybierze odpowiedni kształt. Podpowiemy jak to zrobić w trzech prostych krokach.
Krok 1 – Wybór odpowiedniej rośliny
Do formowania rośliny w spiralę musimy wybrać iglaka o stożkowym kształcie i dobrze zagęszczonych gałązkach. Wybieramy tuję, która ma jeden wyraźnie wykształcony przewodnik, ponieważ będzie on stanowił oś spirali. Roślina musi mieć przynajmniej 1 m wysokości. Przy mniejszych egzemplarzach spirala nie wygląda zbyt efektownie. Do formowania tui w spirale wybieramy gatunki żywotnika zachodniego, czyli np. tuja Szmaragd.
Krok 2 – Przygotowanie do cięcia w spirale
Takie drzewko należy najpierw odpowiednio przygotować, formując je regularnie w stożek. Takie cięcie korygujące wykonujemy 2-3 razy w roku od marca do sierpnia. Nasz wysiłek może potrwać ok. 2 lat.
Gdy już mamy tuję uformowaną w stożek, która ma mocno zagęszczone gałązki, to możemy przystąpić do cięcia. W tym celu będziemy potrzebowali sekatora lub nożyc do cięcia żywopłotu, sznurek lub taśmę, potrzebną do owinięcia rośliny.
Sznurek lub taśmę przywiązuje się do czubka tui i owijamy nim, lub nią roślinę, stopniowo obniżając taśmę lub sznurek do samego podłoża. W ten sposób nakreślamy kształt spirali. Przed rozpoczęciem prac warto roślinę obejść dookoła i ocenić, czy taśma lub sznurek ułożone są równomiernie i tworzą ładny kształt spirali. W razie potrzeby możemy skorygować ten kształt.
Krok 3 – Wycinanie kształtu spirali
Tniemy wzdłuż sznurka. Pracę zaczynamy od dołu i idziemy do góry. Im wyżej, tym stopniowo zwężamy wycinany obrys ku górze. Najpierw wycinamy wąsko od dołu do góry, a potem wykonujemy cięcie korygujące, poszerzając stopniowo wycięty obszar w dolnej części rośliny. W ten sposób unikniemy przypadkowego wycięcia gałązek.
Na początku nasz wzór spirali nie będzie wyglądał idealnie. Po wycięciu zarysu mogą się ujawnić braki w gałązkach wewnątrz korony i inne niedoskonałości rośliny. Niemniej jednak przycinając ją i formują w kształt spirali w kolejnych latach, uzyskamy coraz lepsze zagęszczenie i ładny foremny kształt drzewka. Dojście do perfekcji może nam zając od 2 do 3 lat.
